Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο εκδηλώνεται αρκετά συχνά τον μήνα Οκτώβριο -στη χώρα μας παίρνει το όνομά του από την περίοδο εμφάνισής του, κοντά στη γιορτή του Αγίου Δημητρίου-, ενώ στην παρούσα φάση επικρατεί σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Με εξαίρεση τις πρώτες κρύες μέρες του μήνα, η ζέστη κυριάρχησε στις περισσότερες περιοχές της επικράτειας: Την περασμένη Δευτέρα οι μετεωρολογικοί σταθμοί του Αστεροσκοπείου Αθηνών έδειξαν στη Σπάρτη θερμοκρασία 27,4 βαθμών Κελσίου, ενώ στα Γιαννιτσά, στη Μεσσηνία, τη Λάρισα και αλλού ο υδράργυρος προσέγγισε τους 27 βαθμούς.
Βάσει των προγνώσεων, τα μάλλινα ρούχα θα παραμείνουν στις ντουλάπες και τα καλοριφέρ κλειστά, αφού η ζέστη θα συνεχιστεί μέχρι τουλάχιστον και τις 15 Νοεμβρίου...
Τα αίτια
Οπως εξηγούν οι ειδικοί, το φαινόμενο οφείλεται στην κυκλοφορία της ατμόσφαιρας. «Στα κατώτερα και μέσα στρώματα της ατμόσφαιρας έχει δημιουργηθεί ένα νοτιοδυτικό ρεύμα, με αποτέλεσμα να έρχονται θερμότερες μάζες από τις βόρειες ακτές της Αφρικής.
Μέσω Ισπανίας και Γαλλίας κινούνται βορειότερα και κυκλώνουν ολόκληρη την Ευρώπη», εξηγεί στο «Εθνος» ο μετεωρολόγος της ΕΜΥ κ. Θοδωρής Κολυδάς. «Ετσι έχουμε αίθριο καιρό και υψηλές θερμοκρασίες. Κατά κανόνα οι θερμές εισβολές ξεκινούν στα μέσα Οκτώβρη και διαρκούν μέχρι το τέλος του μήνα», συνεχίζει. Ρεκόρ θερμοκρασιών κατά το «καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου» ή «γαϊδουροκαλόκαιρο», όπως αποκαλείται σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας κατεγράφη την 1η Οκτωβρίου του 1992, όταν το θερμόμετρο έδειξε 37 βαθμούς Κελσίου...
«Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων έχει εγκατασταθεί ένας αντικυκλώνας, ο οποίος δεν αφήνει τις ψυχρές αέριες να περάσουν, ενώ αντιθέτως τροφοδοτεί την ατμόσφαιρα με θερμό ρεύμα μέχρι τις χώρες της Βαλτικής. Με τις καθοδικές κινήσεις του αντικυκλώνα ανεβαίνουν ακόμη περισσότερο οι θερμοκρασίες», λέει ο κ. Κολυδάς. «Η ατμόσφαιρα είναι σαν μια τρόμπα ποδηλάτου, που όταν την πιέζουμε θερμαίνεται στο κάτω μέρος».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι η ζέστη αναμένεται να συνεχιστεί. «Αν εξαιρέσουμε μια πρόσκαιρη μεταβολή του καιρού που περιμένουμε από τη Δευτέρα και για δύο ακόμη μέρες, κατά τις οποίες ένα χαμηλό βαρομετρικό στην Ιταλία θα προκαλέσει κάποιες βροχές στη Δυτική Ελλάδα, δεν αναμένεται η κυκλοφορία να αλλάξει ουσιαστικά.
Θερμές παραδόσεις
Οταν η Ευρώπη... ζεσταίνεται
Συνυφασμένο με τους περισσότερους ευρωπαϊκούς λαούς είναι το «καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου», το οποίο αποκαλείται διαφορετικά από χώρα σε χώρα ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις. «Καλοκαίρι του Αγίου Μαρτίνου», «της Αγίας Λουκίας», «της παλιόγριας» ή ακόμη και «τσιγγάνικο καλοκαίρι» είναι μερικά από τα ονόματα που έχουν δοθεί σε αυτή την «παράταιρη» καλοκαιρία του Οκτωβρίου.
Και ο Σαίξπηρ
Αναφορά στο φαινόμενο κάνει και ο Σαίξπηρ, ο οποίος βάζει στο στόμα του Ερρίκου Δ΄ τη φράση: «Αντίο εσύ τελευταία άνοιξη των Αγίων Πάντων», γιορτή την οποία οι καθολικοί τιμούν την 1η Νοεμβρίου.
Στην Ουαλία αποκαλείται και «καλοκαίρι του Αρχάγγελου Μιχαήλ», ο οποίος τιμάται στις 29 Σεπτεμβρίου, ενώ με το φαινόμενο είχαν ασχοληθεί και οι κλιματολόγοι των αρχών του 20ού αιώνα Γκόρντον Μάνλεϊ και Χιούμπερτ Λαμπούζντ. Επισταμένα το «καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου» μελετήθηκε τη δεκαετία του '50.
Οι χώρες
Ζέστη με ονομασία προέλευσης
- Γαλλία: Ινδικό καλοκαίρι
- Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία: Καλοκαίρι του Αγίου Μαρτίνου (γιορτάζεται στις 11 Νοεμβρίου)
- Σουηδία: Καλοκαίρι της Μπριγκίτα (7 Οκτωβρίου)
- Γερμανία, Αυστρία: Χρυσός Οκτώβρης
- Ολλανδία, Βέλγιο: Καλοκαίρι της Αγίας Τερέζας (15 Οκτωβρίου)
- Σλαβόφωνες χώρες: Καλοκαίρι της παλιόγριας, επειδή την περίοδο αυτή εμφανίζονται πολλές λευκές αράχνες, οι οποίες έχουν συνδεθεί με τις μεσαιωνικές μάγισσες.
- Βουλγαρία: Τσιγγάνικο καλοκαίρι ή τσιγγάνικα Χριστούγεννα
- Σερβία: Καλοκαίρι του Αγίου Miholj (12 Οκτωβρίου)
Κατερίνα Ροββά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου