Mπεκάτσα: Η γοητευτική κυρία του βορρά που αγαπάει τα σκουλήκια και μισεί τον πάγο

Η μπεκάτσα (Scolopax rusticola) συγκαταλέγεται στα πτηνά που ασκούσαν ανέκαθεν γοητεία στους κατοίκους των περιοχών όπου συχνάζει με αποτέλεσμα να κοσμείται από «ανθρωπογενή» επίθετα ή παρατσούκλια,




... που είναι διαφορετικά από τις λαϊκές της ονομασίες, κάποια με πιθανή ξένη προέλευση. Η θέση των οφθαλμών της, όπως και η στιλπνάδα της καστανόμαυρης ίριδας, προσδίδουν μια «γοητευτική» χροιά στο βλέμμα της, που τής έχουν χαρίσει το χαρακτηριστικό προσωνύμιο «βελουδομάτα». Επίσης, είναι γνωστή ως: μακρομύτα, μεγαλομάτα, αφέντρα, γαλαζοπόδαρη, κουκουβαγιοκέφαλη, τσιγγάνα, αλλά και «μυστηριώδης κυρία των δρυμών», «γοητευτική κυρία του βορρά», «αγγλοπρεπέστατη κυρία», «βασίλισσα του λόγγου».

Πέπλο μυστηρίου καλύπτει τη ζωή και δράση της τόσο τη νύχτα όσο και την ημέρα, αφού η παρατήρησή της είναι από εξαιρετικά δύσκολη ως αδύνατη.
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα στην εμφάνιση της που δύσκολα θα ξεχάσει όποιος την πρωτοδεί είναι το ράμφος της. Από τα 35-45 εκατοστά του συνολικού μήκους της, 6-7 εκ. καταλαμβάνει το ράμφος της που δεν αποτελεί μια απλή κεράτινη και εύκαμπτη προεξοχή αλλά ένα πολύπλοκο όργανο αποτελούμενο από μυς, τένοντες και αισθητήρια νεύρα που λειτουργούν σαν ραντάρ εντοπισμού της αγαπημένης της τροφής: των σκουληκιών.
Οι μπεκάτσες αναζητούν την βασική τροφή τους, τούς γαιοσκώληκες, σε μαλακό έδαφος. Η αναζήτηση της τροφής, γίνεται για λόγους ασφαλείας, τις ώρες με λιγοστό φως και, συνήθως τη νύχτα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Τον κύριο ρόλο στην αναζήτηση τροφής έχει το μακρύ ράμφος τους, το οποίο βυθίζουν σε κάθε βηματισμό, σχολαστικά στο μαλακό έδαφος, περίπου κατά το 1/3 του μήκους του. Οι εξαιρετικά ευαίσθητες νευρικές απολήξεις που βρίθουν στο άκρο του, ευαισθητοποιούνται από οποιαδήποτε διαταραχή στο υπέδαφος, ιδιαίτερα από τις μικροκινήσεις των γαιοσκωλήκων. Μόλις, η λεία γίνει αντιληπτή, το πουλί βυθίζει ολόκληρο πλέον το ράμφος στο έδαφος. Όταν το μέγεθος του σκουληκιού είναι μικρό, η λεία αναρροφάται, αλλά σε μεγαλύτερα σκουλήκια, το άνω μέρος (ρινοθήκη) λυγίζεται επιδέξια και η λεία συλλαμβάνεται και εξάγεται από το χώμα.
Ωστόσο, επειδή οι μπεκάτσες βασίζονται στον συγκεκριμένο τρόπο αναζήτησης τροφής, είναι εξαιρετικά ευάλωτες κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν το έδαφος είναι παγωμένο.  Τις παγερές νύχτες τυχαίνει να παγώνει το έδαφος και όταν έχει το ράμφος της μέσα, το πρωί τη βρίσκουν οι χωρικοί παγωμένη μη μπορώντας να κινηθεί. Κατά την διάρκεια του ψυχρού βρετανικού χειμώνα του 1962-3, πεινασμένες μπεκάτσες βρέθηκαν να αναζητούν την τροφή τους σε αστικές περιοχές, γεγονός πρωτόγνωρο για τον εξαιρετικά κρυπτικό χαρακτήρα τους, ενώ ορισμένες από αυτές αναγκάστηκαν να φάνε την τροφή των μικρών ωδικών πτηνών στις ταΐστρες.
H μοναδικότητά της, τόσο ως προς την εμφάνιση όσο και ως προς τη συμπεριφορά, την κάνει ένα εξαιρετικό και πολυπόθητο θήραμα.




Πηγή: dasarxeio.com
      ypaithros.gr