Στα 6 δισ. ευρώ τα χρέη του Δημοσίου

REUTERS/YVES HERMAN

 Το Μάρτιο θα οριστικοποιηθούν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2013, οπότε και θα προσδιοριστεί το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, δεδομένου ότι ακόμη υπάρχουν εκκρεμότητες στα έσοδα και στις δαπάνες.

Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Το ποσό των 6 δισ. ευρώ προσεγγίζει το ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου, παρά τις πληρωμές που έχουν διενεργηθεί, καθώς δημιουργούνται και νέα χρέη λόγω της αναβολής πληρωμής των υποχρεώσεων των δημοσίων φορέων, ώστε να φαίνεται υψηλότερο το πρωτογενές πλεόνασμα.


Η εκ νέου διόγκωση των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες, προμηθευτές και φορολογούμενους, διευρύνει το χρηματοδοτικό κενό του νέου έτους, εφόσον το υπουργείο Οικονομικών προτίθεται να τα αποπληρώσει, ενώ παράλληλα διατηρείται το θολό τοπίο στη δημοσιονομική διαχείριση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το υπόλοιπο των ληξιπρόθεσμων χρεών προς ιδιώτες στο τέλος του Νοεμβρίου ανερχόταν σε 5.858 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο θα πρέπει σταδιακά να εξοφληθεί εντός του 2014, αλλά και να μη δημιουργούνται νέα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια του τελευταίου δωδεκαμήνου (Δεκέμβριος 2012 - Νοέμβριος 2013) το Δημόσιο αποπλήρωσε χρέη ύψους 6.171 εκατ. ευρώ, αλλά χωρίς να επιλυθεί το πρόβλημα των ληξιπρόθεσμων χρεών.
Αναλυτικότερα, από τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, μέχρι και το Νοέμβριο το υπουργείο Οικονομικών έχει εγκρίνει πληρωμές για ληξιπρόθεσμα χρέη και επιστροφές φόρων ύψους 6,2 δισ. ευρώ, χωρίς το υπόλοιπο των χρεών να μειωθεί ανάλογα, αφού δημιουργήθηκαν νέα χρέη.
Ειδικότερα, το σύνολο των οφειλών του Δημοσίου προς τους προμηθευτές του Δημοσίου και φορέων Γενικής Κυβέρνησης και προς φορολογούμενους (επιστροφές φόρων) ήταν το Δεκέμβριο του 2012, όταν και ξεκίνησε το πρόγραμμα αποπληρωμής, συνολικά 8.971 εκατ. ευρώ.

 Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

 Στο διάστημα που μεσολάβησε πληρώθηκαν 5.384 εκατ. ευρώ προς προμηθευτές και 787 εκατ. ευρώ σε δικαιούχους επιστροφών φόρων, αλλά το υπόλοιπο των οφειλών στο τέλος του Νοεμβρίου έφτανε τα 5.858 εκατ. ευρώ, που είναι δύσκολο να τεθεί σε πρόγραμμα αποπληρωμής εντός του 2014, αφού δεν υπάρχουν επαρκείς πόροι. Επίσης προκύπτει πως στο 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2013 δημιουργήθηκαν νέα χρέη ύψους 3.058 εκατ. ευρώ.
Ο αρχικός στόχος του προγράμματος εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου προέβλεπε τη διάθεση ποσού ύψους 8 δισ. ευρώ εντός του 2013.
Λόγω όμως τεχνικών προβλημάτων, εντός του 2013 καταβλήθηκαν συνολικά περίπου 6,6 δισ. ευρώ (3,6% του ΑΕΠ). Το ποσό ύψους 1,4 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι δεν θα απορροφηθεί μέχρι τέλος του έτους αναφέρεται κυρίως στον κλάδο υγείας των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης που μεταφέρθηκε στον ΕΟΠΥΥ καθώς και στους Δήμους, ζητήθηκε δε από την τρόικα παράταση μέχρι το Μάρτιο ή τον Απρίλιο του 2014, ώστε να διατεθεί και εγκρίθηκε.
Είναι σαφές ότι το εναπομείναν ποσό από τα 8 δισ. ευρώ δεν επαρκεί για να καλύψει και τις νέες οφειλές που δημιουργήθηκαν, που σημαίνει ότι για να αποπληρωθούν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν δανειακά κεφάλαια από το Μηχανισμό Στήριξης. Ο κ. Σταϊκούρας σημειώνει πως το υπουργείο Οικονομικών, από την έναρξη της διαδικασίας μέχρι το τέλος του 2013, έχει ολοκληρώσει τη χρηματοδότηση αιτημάτων ύψους 6,8 δισ. ευρώ.
Δηλαδή, έχει ήδη μεταβιβαστεί προς τους φορείς το 85% των συνολικών πόρων που προβλέπονται για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, ενώ μέχρι σήμερα το συνολικό ποσό των τελικών πληρωμών ανέρχεται, περίπου, στα 6,2 δισ. ευρώ, δηλαδή άνω των 3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ.
Οπως διευκρινίζει, έχουν εξοφληθεί οι οφειλές των νοσοκομείων προς ιδιώτες και οι οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων σχεδόν στο σύνολό τους. Ενδεικτικά αναφέρει πως μέχρι το τέλος του έτους έχουν χορηγηθεί 33.054 εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων, οι ΟΤΑ έχουν εξοφλήσει περίπου το 71,3% των συνολικών οφειλών τους και ο ΕΟΠΥΥ, συμπεριλαμβανομένων και των προκατόχων φορέων, έχει ήδη αποπληρώσει το 55,7% των συνολικών οφειλών του.
Ο κ. Σταϊκούρας αναφέρει ακόμη ότι η προσπάθεια αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης των ζητημάτων αυτών συνεχίζεται και εντείνεται, ενώ έχει υπάρξει και χρονική επέκταση του προγράμματος αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων μέσα στο 2014. Η συντριπτική πλειονότητα των χρεών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες προμηθευτές προέρχεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Προβλήματα
«Παρά την ικανοποιητική εξέλιξη της διαδικασίας, από την οποία επιτεύχθηκε μείωση 35% των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων το 11μηνο του 2013 (600 εκατ. ευρώ μόνο το Νοέμβριο), προέκυψαν προβλήματα που επιβράδυναν το ρυθμό εξόφλησης, ενώ ορισμένοι φορείς συνεχίζουν να σωρεύουν νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις» παραδέχεται ο κ. Σταϊκούρας.
Το Μάρτιο τα οριστικά στοιχεία για τον προϋπολογισμό
Το Μάρτιο θα οριστικοποιηθούν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2013, οπότε και θα προσδιοριστεί το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, δεδομένου ότι ακόμη υπάρχουν εκκρεμότητες στα έσοδα και στις δαπάνες.
Στο μεταξύ, τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ μέχρι και το Νοέμβριο εμφανίζουν διογκωμένο πρωτογενές πλεόνασμα σε ταμειακή βάση, που οφείλεται στην παρακράτηση δαπανών, στην εξαίρεση των πληρωμών ληξιπρόθεσμων οφειλών, στο συνυπολογισμό των εσόδων από τις επιστροφές κερδών επί των ομολόγων και κυρίως στα λογιστικά πλεονάσματα των Ταμείων, των ΟΤΑ και των ΔΕΚΟ. Σε ό,τι αφορά συνολικά τον προϋπολογισμό του 2013, η εικόνα του θα αποσαφηνιστεί το Μάρτιο, καθώς εκκρεμούν μέχρι τότε:

• Η εγγραφή στα έσοδα του προϋπολογισμού του 2013 και των εσόδων της 5ης δόσης του τέλους ακινήτων (μέσω ΔΕΗ ΔΕΗ ), το οποίο θα εισπραχθεί μέχρι και το Μάρτιο του 2014.
• Η έγκριση από την Κομισιόν των κονδυλίων που θα χορηγηθούν, με βάση τις αιτήσεις που έχει αποστείλει το υπουργείο Ανάπτυξης.
• Για το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου πάντως από τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο κ. Σταϊκούρας, προκύπτει τριών ειδών πλεόνασμα, ανάλογα με τη μέθοδο μέτρησης.

Ο κ. Σταϊκούρας σημειώνει ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης, σε δημοσιονομική βάση, επιβεβαιώνει την εκτίμηση, ότι φέτος θα επιτευχθεί ικανοποιητικό πρωτογενές πλεόνασμα.
Ταυτόχρονα στο ενδεκάμηνο παρατηρείται πως υπάρχει συγκράτηση δαπανών του ΠΔΕ, των δαπανών υπουργείων και άλλων δημοσίων φορέων, που αποδεσμεύτηκαν το Δεκέμβριο, ενώ:

• Δεν υπολογίζονται επιστροφές φόρων ύψους 639 εκατ. ευρώ που καταβλήθηκαν εντός του 2013 και αφορούσαν σε αιτήσεις οι οποίες υποβλήθηκαν σε παρελθόντα έτη, μέχρι το Σεπτέμβριο του 2012.
• Δεν συνυπολογίζονται δαπάνες ύψους 5,5 δισ. που καταβλήθηκαν για την εξόφληση υποχρεώσεων παρελθόντων ετών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
• Δεν αποδόθηκαν κονδύλια ύψους 255 εκατ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί να εκταμιευτούν για δημόσιες επενδύσεις.
• Δεν εκταμιεύτηκαν επιστροφές φόρου ύψους 24 εκατ.
• Δεν αποδόθηκαν πρωτογενείς δαπάνες ύψους 523 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί να καταβληθούν.

Υπενθυμίζεται πως ο στόχος της κυβέρνησης για το 2013 είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 812 εκατ. ευρώ, σε όρους τρόικας.
Ομως, το πλεόνασμα οφείλεται αποκλειστικά στη διόγκωση της άσπρης τρύπας των ασφαλιστικών ταμείων, των ΟΤΑ, των ΔΕΚΟ και των ΝΠΔΔ, καθώς ενώ υπολογιζόταν σε 4,5 δισ. ευρώ, στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού αναγράφεται πως θα φτάσει σε 8,84 δισ. ευρώ, δηλαδή θα είναι αυξημένη κατά 4,3 δισ. ευρώ, χωρίς να αιτιολογείται επαρκώς.
Οριακή μείωση επιτοκίου
Οριακή μείωση του επιτοκίου κατά πέντε μονάδες βάσης, στο 4,10%, σημειώθηκε στη χθεσινή δημοπρασία των εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας, από την οποία αντλήθηκαν 1.625 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, το ύψος της δημοπρασίας ήταν 1.250 εκατ. ευρώ και οι προσφορές των βασικών διαπραγματευτών διαμορφώθηκαν στο ποσό των 2.592 εκατ. ευρώ (2.643 εκατ. ευρώ ήταν στην προηγούμενη δημοπρασία του Δεκεμβρίου), που υπερκάλυψαν το ζητούμενο ποσό κατά 2,07 φορές.
Το μέσο σταθμικό επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 4,10%, από 4,15% που ήταν στις αμέσως τρεις προηγούμενες δημοπρασίες, ενώ η τιμή των εντόκων διαμορφώθηκε στο 97,970.
Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αποδέχτηκε προσφορές μέχρι του ύψους του δημοπρατηθέντος ποσού (1.250 εκατ. ευρώ), καθώς και μη ανταγωνιστικές προσφορές ύψους 375 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό που άντλησε να φτάσει τα 1.625 εκατ. ευρώ. Αύριο, ο ΟΔΔΗΧ έχει τη δυνατότητα να αντλήσει επιπλέον 375 εκατ. ευρώ και το συνολικό ποσό που θα αντληθεί να φτάσει σε 2.000 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο του ποσού που θα αντληθεί θα διατεθεί για την αναχρηματοδότηση των εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας έκδοσης Ιουλίου, που λήγουν στις επόμενες μέρες.
Την επόμενη εβδομάδα το ΥΠΟΙΚ θα εκδώσει και τρίμηνα έντοκα γραμμάτια προκειμένου να αναχρηματοδοτηθεί η λήξη της έκδοσης του περασμένου Οκτωβρίου, ύψους 2 δισ. ευρώ.

  ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ 
 pkak@naftemporiki.gr