«Παράθυρο» ρευστότητας εξασφαλίζει η ελληνική οικονομία

Ενα παράθυρο ρευστότητας άνοιξε για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την απόφαση αποδοχής των ελληνικών τίτλων ως εγγύηση για την άντληση φθηνότερης χρηματοδότησης. Η κίνηση της ΕΚΤ ενισχύει το θετικό κλίμα για την εγχώρια οικονομία, το οποίο δημιουργήθηκε με τη λήψη της δόσης, εντάθηκε με την αναβάθμιση από τη S&P και αναμένεται να βελτιωθεί έτι περαιτέρω με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που μπήκε στην τελική ευθεία.



Η ανάσα ρευστότητας για τις τράπεζες είναι κρίσιμη και δημιουργεί προϋποθέσεις, σε συνδυασμό με την ανάκτηση γενικότερα της εμπιστοσύνης προς τη χώρα, για να ομαλοποιηθούν σταδιακά οι συνθήκες στο σύστημα και να επανέλθει η δυνατότητα χρηματοδότησης της οικονομίας. Αμεσα, με την απόφαση της ΕΚΤ, ανοίγει η πρόσβαση σε φθηνότερη ρευστότητα αφού η ΕΚΤ δίνει χρηματοδότηση με 0,75% έναντι του 3% που κοστίζει στις τράπεζες ο μηχανισμός έκτακτης ρευστότητας, ο ELA.
Mε αυτόν τον τρόπο αποκλιμακώνεται το κόστος που επωμίζεται το σύστημα, ενώ διευρύνονται οι πηγές ρευστότητας και ενισχύεται η προσδοκία να περάσει και στην πραγματική οικονομία. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα κρίσιμο σημείο για τη χώρα ώστε αν αξιοποιηθεί το momentum, και να μπορούν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάκαμψης της οικονομίας.
Αύξηση καταθέσεων
Στο ίδιο πλαίσιο καταγράφεται σταθερή αύξηση των καταθέσεων, κατά τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ μετά τις εκλογές, συμβάλλοντας στις θετικές προοπτικές, ενώ η ανακεφαλαιοποίηση που έχει τεθεί σε λειτουργία θα συμβάλει καίρια στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, εκτιμούν οι τραπεζίτες. Η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας δεν είναι «αυτόματο» αποτέλεσμα, διευκρινίζει η πλευρά των τραπεζών αλλά είναι προφανές ότι ο συνδυασμός των καλών ειδήσεων και η δημιουργία επιτέλους ευνοϊκού περιβάλλοντος για τη χώρα θα βοηθήσει στη στήριξη της οικονομίας.
Οπως τονίζουν στη «Ν» υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, μετά τη δόση δημιουργούνται οι βάσεις για ένα πλέγμα θετικών εξελίξεων: την αποπληρωμή σημαντικού μέρους των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, την ουσιαστικότερη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, την επιτάχυνση της επιστροφής των καταθέσεων, ενώ αναμένονται επίσης η επανεκκίνηση και επιτάχυνση της κατασκευής των μεγάλων έργων υποδομών που βρίσκονται σε αδράνεια τους τελευταίους 18 μήνες, η αποτελεσματικότερη χρηματοδότηση του εγχώριου επιχειρηματικού και ιδιαίτερα του εξαγωγικού τομέα από τις τράπεζες και η ενίσχυση της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με συνεργασίες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τις ελληνικές τράπεζες, καθώς και η αποτελεσματικότερη προώθηση των αποκρατικοποιήσεων με προσέλκυση και ξένου επιχειρηματικού κεφαλαίου.
Μία ημέρα μετά τη σημαντική αναβάθμιση από τη S&P, με απόφασή της η ΕΚΤ δέχεται εκ νέου όλα τα, υφιστάμενα ή νέα, ομόλογα που εκδίδει ή εγγυάται το ελληνικό δημόσιο, ως collateral για την παροχή ρευστότητας, εφόσον πληρούν τα άλλα κριτήρια αποδοχής.
Το Εποπτικό Συμβούλιο αναστέλλει έτσι την ισχύ κατώτατου ορίου αξιολόγησης για τους συγκεκριμένους τίτλους μετά από τη θετική αποτίμηση από την τρόικα της προόδου που έχει κάνει η Ελλάδα και των μέτρων προσαρμογής που έχει λάβει στους τομείς της δημοσιονομικής σύγκλισης, των διαρθρωτικών αλλαγών, των ιδιωτικοποιήσεων και της σταθεροποίησης του χρηματοοικονομικού κλάδου. Η αποδοχή των collateral ξεκινά στις 21 Δεκεμβρίου και στο νομικό κείμενο που θα εκδοθεί, θα αναφέρονται και το ειδικό «κούρεμα» που θα επιβάλλεται στη ρευστότητα.
Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου το βάρος της χρηματοδότησης έπεφτε στον ELA με 123,2 δισ. ευρώ έναντι 122,7 δισ. ευρώ του Οκτωβρίου, ενώ αντιστοίχως από την ΕΚΤ, το αντληθέν ποσό ήταν μόλις 5,6 δισ. ευρώ από 6,52 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο. H σχέση αναμένεται να ανατραπεί από τον Ιανουάριο ενώ οι αναλυτές της Moody΄s εκτιμούν ότι η εξοικονόμηση για τις τράπεζες σε σχέση με το 3% που είναι το κόστος του ELA, είναι της τάξης των 100 εκατ. ευρώ ετησίως.
Η απόφαση της ΕΚΤ αφορά κατά κύριο λόγο τους τίτλους που έχουν εκδώσει οι τράπεζες με εγγύηση του Δημοσίου στο πλαίσιο των πακέτων στήριξης που έχουν δοθεί από το 2008 και εφεξής με ονομαστική αξία περίπου 50 δισ. ευρώ. Τα ομόλογα του Δημοσίου που έχουν οι τράπεζες στα χαρτοφυλάκιά τους έχουν περιοριστεί μετά το PSI και την επαναγορά και οι τίτλοι που κατέχουν είναι κατά κύριο λόγο ομόλογα του EFSF που έχουν ούτως ή άλλως αξιολόγηση «ΑΑΑ».
Ομόλογα του EFSF, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για collateral στην ΕΚΤ, λαμβάνουν οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες ως προκαταβολή από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για να ανεβάσουν τον core tier I στο 9%. Η ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας επιτρέπει στις τράπεζες να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα εννεαμήνου: σήμερα η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς και αύριο η Εθνική Τράπεζα και η Alpha Bank .
Σε «ράλι» τα ομόλογα
Σε «ράλι» επιδόθηκαν χθες τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, έπειτα από το ανέλπιστο «δώρο» της αναβάθμισης από τον οίκο Standard & Poor's, αλλά και την «ψήφο εμπιστοσύνης» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα -με την ανακοίνωση ότι αποδέχεται εκ νέου το ελληνικό κρατικό χρέος ως εγγύηση για συμμετοχή των τραπεζών στις δημοπρασίες ρευστότητας- σε μια ισχυρή ένδειξη ότι η Ελλάδα επανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη των αγορών.
Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου (με ημερομηνία λήξης το Φεβρουάριο του 2023) υποχώρησε χθες στο 11,21% -στα χαμηλότερα επίπεδα από το Μάρτιο του 2011- με το spread έναντι του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου να κλείνει μέσα σε μία συνεδρίαση κατά 151 μονάδες, υποχωρώντας κάτω από το ψυχολογικό «φράγμα» των 1.000 μονάδων βάσης (στις 983).
Η τιμή του ομολόγου εκτοξεύθηκε στα υψηλότερα μετά-αναδιάρθρωσης επίπεδα, στα 44,85 σεντς, έχοντας ξεπεράσει ενδοσυνεδριακά τα 51 σεντς και έναντι μόλις 27 σεντς κατά την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσής του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 12 Μαρτίου -τότε που έκαναν «πρεμιέρα» οι νέοι τίτλοι στην αγορά, μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους- η τιμή των ελληνικών δεκαετών σημειώνει άνοδο 66,11%, ενώ η απόδοση έχει υποχωρήσει από τα επίπεδα λίγο πάνω από το 18% στο 11,21% της χθεσινής συνεδρίασης.
Όπως σημειώνει το Bloomberg, οι τοποθετήσεις σε ελληνικά ομόλογα έχουν αποφέρει κέρδη 85% για τους επενδυτές από τις αρχές του έτους, σημειώνοντας τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ 26 αγορών με τη μεγαλύτερη άνοδο.
Κέρδη 0,5 δισ. δολ.
Σε μία ένδειξη του πόσο κερδοφόρο αποδείχθηκε το «στοίχημα» των ελληνικών ομολόγων, το αντισταθμιστικό ταμείο Third Point -με επικεφαλής τον Αμερικανό επενδυτή Νταν Λεμπ- κατάφερε να εξασφαλίσει κέρδη μισού δισ. δολαρίων (376 εκατ. ευρώ), στοιχηματίζοντας ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Σε σχετικό άρθρο των «FT» για τα «στοιχήματα» των hedge funds αναφέρεται ότι η Third Point αγόρασε ελληνικά ομόλογα στην εξευτελιστική τιμή των 17 σεντς, για να τα πωλήσει κατά το πρόγραμμα επαναγοράς ελληνικών ομολόγων στα 34 σεντς.
Παρά τα «παχυλά» κέρδη, η Third Point έχει διατηρήσει σημαντικές θέσεις σε ελληνικά ομόλογα, καθώς ο κ. Λεμπ πιστεύει ότι υπάρχουν περιθώρια για μεγαλύτερο ράλι και την επόμενη χρονιά.
Ευχάριστη έκπληξη
Ως ευχάριστες εκπλήξεις, που έρχονται να επιβραβεύσουν τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της Ελλάδας, αλλά και να βελτιώσουν περαιτέρω το κλίμα στις διεθνείς αγορές, βλέπουν τη γενναία αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου από τον οίκο Standard & Poor's και την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να διευκολύνει την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών σε χρηματοδότηση, οικονομικοί αναλυτές και ο διεθνής Τύπος.
Ενδεικτικό του κλίματος είναι άρθρο της Wall Street Journal, σύμφωνα με το οποίο μετά τις δύο αυτές θετικές κινήσεις για την Ελλάδα, η Ευρωζώνη ετοιμάζεται να αποχαιρετίσει το 2012 με αισιοδοξία, στην οποία ελάχιστοι προσέβλεπαν στις αρχές του έτους.
«Στις αρχές του έτους τα σενάρια περί διάσπασης της Ευρωζώνης ήταν κοινός τόπος. Η έξοδος της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση εθεωρείτο σχεδόν δεδομένη... Κοιτάξτε, όμως, την Ευρωζώνη σήμερα. Όχι μόνο παραμένει ενωμένη, αλλά ακόμη και ο Standard & Poor's 'ανέστησε' το αξιόχρεο της Ελλάδας» σχολίασε χαρακτηριστικά ο αρθογράφος της αμερικανικής εφημερίδας, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι ο S&P με την απόφασή του χάρισε ένα «πρόωρο χριστουγεννιάτικο δώρο» στις διεθνείς αγορές, που αναμένεται να ανοίξει την όρεξη των επενδυτών για έκθεση στο ρίσκο κατά τις τελευταίες συνεδριάσεις του έτους.
Για «σημαντικά βήματα προς την ομαλοποίηση της κατάστασης» έκανε λόγο από την πλευρά της η Washington Post, ενώ οι Financial Times, αλλά και το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg έδωσαν περισσότερο έμφαση στο γεγονός ότι απέδωσε τελικά το «ελληνικό στοίχημα» για τα κερδοσκοπικά κεφάλαια στις αγορές.
Στρατηγικός αναλυτής της Rabobank International σε σημείωμά του προς τους επενδυτές τόνισε ότι η ανέλπιστη απόφαση του οίκου αξιολόγησης «αντανακλά τον περιορισμό του συστημικού κινδύνου στην Ευρωζώνη», άποψη την οποία συμμερίζεται και η χρηματιστηριακή Miller Tabak στη Νέα Υόρκη, σχολιάζοντας παράλληλα ότι η αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου ήταν η «λιγότερο πιθανή είδηση του 2012».
Θετική αντίδραση στο Χρηματιστήριο
Aμεση ήταν η αντίδραση του Χρηματιστηρίου στην είδηση αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον οίκο Standard & Poor΄s, αλλά και στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ότι από αύριο θα γίνονται και πάλι δεκτά τα ελληνικά ομόλογα ως εξασφάλιση.
Η απόφαση του διεθνούς οίκου για αναβάθμιση της Ελλάδας κατά 6 βαθμίδες, σε Β- από «επιλεκτική χρεοκοπία», είχε ως αποτέλεσμα το έντονα ανοδικό άνοιγμα της εγχώριας αγοράς, με σαφείς πρωταγωνιστές τους τραπεζικούς τίτλους, άνοδος που ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο στο κλείσιμο.
Ως ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, αναμενόμενη αλλά σε μικρότερη έκταση, χαρακτήρισαν την κίνηση της S&P εκπρόσωποι της αγοράς, προσθέτοντας πως πλέον αναμένουν ανάλογες κινήσεις αναβαθμίσεις για τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα.
Το τετραήμερο πτωτικό σερί του Γενικού Δείκτη διεκόπη χθες, αφού ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης τερμάτισε ενισχυμένος κατά 4,81%, στις 878,41 μονάδες, ενώ ξεχωριστή ήταν και η επίδοση του τραπεζικού δείκτη που έκλεισε, ενισχυμένος κατά 9,94% στις 233,05 μονάδες.
Γιάννης Στουρνάρας: «Ακόμη είναι η αρχή, δεν έχουμε πετύχει τίποτα»
Σαφές μήνυμα, ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία χαλάρωση στη δημοσιονομική πολιτική το 2013, παρά την αναμενόμενη απομείωση του δημοσίου χρέους κατά 40 δισ. ευρώ από τη μείωση των επιτοκίων και την επαναγορά χρέους, έστειλε, χθες, από βήμα της Βουλής, ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, παραδεχόμενος μάλιστα ότι ακόμη δεν έχει κριθεί αν η ελληνική οικονομία θα τα καταφέρει ή όχι.
«Ο δρόμος που απομένει να διανύσουμε είναι μακρύς και δύσκολος. Τους επόμενους μήνες θα κριθεί αν θα τα καταφέρουμε ή αν δεν θα τα καταφέρουμε», είπε ο κ. Στουρνάρας κατά τη χθεσινή, πρώτη ημέρα συζήτησης του φορολογικού νομοσχεδίου στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Ξεκαθάρισε, μάλιστα, ότι οι αποφάσεις του Eurogroup και η αναβάθμιση της χώρας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s αποτελούν μεν επιβράβευση των θυσιών του ελληνικού λαού, αλλά δεν επιτρέπουν καμία χαλάρωση στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής.
«Πρέπει να φτάσουμε στο 2014, για να διανείμουμε το όφελος της εξοικονόμησης της τελευταίας περιόδου», σημείωσε και πρόσθεσε ότι, αν επιτευχθεί μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα από αυτό που έχει ήδη τεθεί ως στόχος, τότε τα επόμενα χρόνια θα μπορέσει να υπάρξει αύξηση κοινωνικών δαπανών.
«Ας γίνουμε μέρμηγκες»
«Εμείς επί πάρα πολλά χρόνια ήμασταν τζίτζικες, τώρα γινόμαστε μέρμηγκες. Ας αφήσουμε για τα επόμενα χρόνια το όφελος της εξοικονόμησης αυτής. Ακόμη είναι η αρχή, δεν έχουμε πετύχει τίποτα», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Στουρνάρας υποστήριξε, ωστόσο, ότι σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο επιτεύχθηκαν όλοι οι κυβερνητικοί στόχοι και σημείωσε, μάλιστα, ότι μαζί με την εκταμίευση της δόσης, η χώρα πήρε και ένα απρόσμενο δώρο: τη μείωση του χρέους κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. «Η μείωση του χρέους είναι γύρω στα 40 δισ. ευρώ και προέρχεται κατά το ήμισυ από την επαναγορά χρέους και κατά το υπόλοιπο από τη μείωση των επιτοκίων και τη μεταφορά χρεολυσίων και τόκων στο μέλλον», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.
Εν τω μεταξύ, ο κ. Στουρνάρας εξέφρασε την ικανοποίησή του για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s κατά 6 βαθμίδες. «Δεν το περιμέναμε αυτό. Είναι μια επιβράβευση και αναγνώριση των προσπαθειών και των θυσιών του ελληνικού λαού», δήλωσε.
Σε προτεραιότητα
Η πάταξη της φοροδιαφυγής αποτελεί προτεραιότητα για τον υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στους «FT», τονίζοντας ότι με την εκταμίευση των χρημάτων «έχουμε χρόνο να προετοιμάσουμε σωστά τη φορολογική μεταρρύθμιση, να διαβουλευτούμε με ακαδημαϊκούς, την κοινωνία, τις αγορές και τα πολιτικά κόμματα...
Η τρόικα μάς έχει ήδη δώσει αρκετό υλικό», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Εάν έχουμε θετικά αποτελέσματα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, εάν το πρωτογενές πλεόνασμα είναι μεγαλύτερο των προβλέψεων, τότε θα είμαστε σε θέση να απαλύνουμε τις συνθήκες για συνταξιούχους και μισθωτούς», ανέφερε ο κ. Στουρνάρας.

ΑΝΝΑ ΔΟΓΑ - ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ
                  naftemporiki.gr