Το παρασκήνιο της συνεδρίασης του ΔΝΤ για την Ελλάδα

Χωρίς αναφορές στην δεύτερη αξιολόγηση, στον χρόνο επιστροφής των κλιμακίων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Αθήνα ή στη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε η χθεσινή τρίωρη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ για την Ελλάδα.






Η εκτίμηση των υπηρεσιών του Ταμείου είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πετύχει μακροπρόθεσμα υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (αυτός εκτιμάται ότι δεν θα υπερβεί το 1%), ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα μακροπρόθεσμα θα είναι της τάξεως του 1,5% του ΑΕΠ

Οι εργασίες του Συμβουλίου, οι οποίες είχαν πλούσιο παρασκήνιο, άρχισαν με καθυστέρηση δύο ωρών και διήρκεσαν περισσότερο από το αναμενόμενο (ολοκληρώθηκαν μετά τις 03.00 τα ξημερώματα της Τρίτης, ώρα Ελλάδας). 

Με τη λήξη τους, το εκτελεστικό συμβούλιο του Ταμείου έδωσε στη δημοσιότητα τις εκτιμήσεις των διευθυντών για την ελληνική οικονομία. Αυτές δεν συνδέονται άμεσα με την έγκριση νέας χρηματοδότησης για την Ελλάδα (σ.σ.: αυτή θα κριθεί σε ξεχωριστή διαδικασία), ωστόσο σκιαγραφούν το περίγραμμα της συμφωνίας που ζητεί το ΔΝΤ, προκειμένου να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα ως χρηματοδότης, όπως απαιτεί επιτακτικά το Βερολίνο.

Το Δ.Σ. του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου διαφώνησε σε πολλά, σύμφωνα με την ανακοίνωση, όχι όμως στο ότι πρέπει να ληφθούν νέα μέτρα. Όλα τα μέλη κατέστησαν σαφές ότι απαιτούνται παρεμβάσεις στο αφορολόγητο (διεύρυνση φορολογικής βάσης) και στις συντάξεις στο όνομα της αποκατάστασης αδικιών. Εκφράστηκε επίσης συντονισμένη πίεση για την αποκλιμάκωση των «κόκκινων δανείων», αλλά και πρόταση κάποιων μελών για πλεονάσματα συνδυασμένα με την ανάπτυξη.

Η συνεδρίαση

Ειδικότερα, κατά την τρίωρη συνεδρίαση του ΔΣ ακούστηκαν όλες οι απόψεις: Οι μέτοχοι του ταμείου αναγνώρισαν την τεράστια προσπάθεια που έχει γίνει από το 2010 και μετά στο πεδίο της δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και τα τεράστια προβλήματα που έχει δημιουργήσει η πολυετής λιτότητα (τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και τη φτωχοποίηση του πληθυσμού που τώρα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί).

Με βάση τα παραπάνω, τα μέλη του ΔΣ συμφώνησαν ότι για την Ελλάδα είναι απαραίτητη η ανακατανομή των φορολογικών βαρών με διεύρυνση της φορολογικής βάσης και εξορθολογισμό των δαπανών του ασφαλιστικού. Η πλειοψηφία μάλιστα υποστήριξε ότι τα μεγαλύτερα έσοδα και οι περικοπές που θα γίνουν, θα πρέπει να διατεθούν για μείωση των φορολογικών συντελεστών και ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας ώστε το αποτέλεσμα να είναι δημοσιονομικά «ουδέτερο» .

Στην έκθεσή του το Ταμείο αναφέρει ότι μέσω της μείωσης του αφορολογήτου, η Ελλάδα θα μπορούσε  να μειώσει τους φορολογικού συντελεστές για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις μέχρι και 10% με παράλληλη μείωση κατά 1% και των συντελεστών του ΦΠΑ.

Η πλειοψηφία των μελών του εκτελεστικού πάντως συμφωνεί ότι «η Ελλάδα δεν χρειάζεται περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή στην παρούσα φάση, δεδομένης της εντυπωσιακής προσαρμογής που έχει επιτευχθεί ως τώρα, η οποία αναμένεται να οδηγήσει το μεσοπρόθεσμο πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 1,5% του ΑΕΠ». «Ορισμένοι διευθυντές», σημειώνεται στην ανακοίνωση, «προκρίνουν ένα πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2018».

Ουσιαστικά, δηλαδή, η πλειοψηφία των διευθυντών αμφισβητεί τον βασικό στόχο του εφαρμοζόμενου προγράμματος, ζητώντας λιγότερη λιτότητα, και μόνο ορισμένοι διευθυντές -μεταξύ τους ο εκπρόσωπος της Γερμανίας- επιμένουν σε πιο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.

Περί χρέους

Για το χρέος, οι υπηρεσίες του Ταμείου εκτιμούν ότι «έφθασε το 179% του ΑΕΠ στο τέλος του 2015 και δεν είναι βιώσιμο».

Οι περισσότεροι διευθυντές συμφώνησαν ότι «παρά τις μεγάλες θυσίες της Ελλάδας και τη γενναιόδωρη υποστήριξη των Ευρωπαίων εταίρων, απαιτείται περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους για την αποκατάσταση της βιωσιμότητάς του. Τόνισαν την ανάγκη να ευθυγραμμισθεί αυτή η ελάφρυνση με ρεαλιστικές υποθέσεις για τη δυνατότητα της Ελλάδας να δημιουργήσει διατηρήσιμα πλεονάσματα και μακροχρόνια ανάπτυξη. Υπογράμμισαν όμως ότι «η ελάφρυνση χρέους χρειάζεται να συνοδεύεται από ισχυρή εφαρμογή της πολιτικής του προγράμματος, για να αποκατασταθεί η ανάπτυξη με διατηρήσιμο τρόπο».

Για τα εργασιακά

Πιο αιχμηρό ήταν το ΔΝΤ στο θέμα των «κόκκινων δανείων». Τα μέλη του συμβουλίου συμφώνησαν ότι η Ελλάδα θα πρέπει αν ολοκληρώσει το ταχύτερο δυνατό το νομικό πλαίσιο για τα «κόκκινα δάνεια», ψηφίζοντας τον εξωδικαστικό μηχανισμό για τις επιχειρήσεις καθώς και το νέο πτωχευτικό. 

Παράλληλα η έκθεση του Ταμείου τονίζει ότι οι περιορισμοί που υπάρχουν στη νεοσύστατη αγορά δανείων θα πρέπει να εξαλειφθούν το ταχύτερο δυνατό ώστε να ξεκαθαριστούν τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών .

Το ΔΝΤ επανέλαβε την ανάγκη να υπάρξει ένα κεφαλαιακό απόθεμα ύψους 10 δις ευρώ για τις τράπεζες ώστε να είναι προστατευμένες από τις διακυμάνσεις της αγοράς, στις οποίες είναι ευάλωτες λόγω του μεγάλου υπολοίπου των «κόκκινων δανείων».

Αυστηρά ήταν τα μέλη του ΔΝΤ και στα εργασιακά με τους περισσότερους να ζητούν από την Ελλάδα να διατηρηθούν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και να μην υποχωρήσει σε λογικές περασμένων ετών. Μάλιστα αναφέρονταν χαρακτηριστικά το παράδειγμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να ρυθμιστούν με βάση τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και όχι απλώς να γυρίσουν στο παλιό καθεστώς των κλαδικών συμβάσεων.

Τα βλέμματα στο EuroWorking Group

Η συζήτηση για λύση στο ελληνικό θέμα θα συνεχιστεί στην συνεδρίαση του EuroWorking Group την Πέμπτη όπου θεσμοί και ελληνική κυβέρνηση θα έχουν την ευκαιρία να ανοίξουν τα «χαρτιά» τους.

Το ζητούμενο είναι να βρεθούν οι συμβιβασμοί που θα επιτρέψουν να κλείσει η αξιολόγηση στις 20 Φεβρουαρίου και να αρχίσει διαδικασία έγκρισης νέας χρηματοδότησης από το Ταμείο.

Το σενάριο αυτό φαντάζει δύσκολο, γι’ αυτό και οργιάζουν τα σενάρια για κάποιου είδους παρέμβαση από την Κομισιόν ή από τον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, προκειμένου να υπάρξει κάποια πολιτική συμφωνία, που ευσχήμως θα παρακάμπτει, έστω προσωρινά, το πρόβλημα της συμμετοχής του ΔΝΤ.

zougla.gr