Η κατάρα των υδρογονανθράκων και ο θάνατος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Στις 28/12/2011 μεγάλες ποσότητες υδρογονανθράκων εντοπίζονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Η Κύπρος διαμορφώνει προοπτικές για είσοδο στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη.




Ο θησαυρός της Κύπρου αποτελεί κομμάτι μιας ευρύτερης ενεργειακής λεκάνης που από το 2009 αποκαλύπτεται στην Αν. Μεσόγειο. Περιλαμβάνει τις ΑΟΖ της Κύπρου, της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Λιβάνου και της Συρίας. Σε αυτή εμπεριέχονται 345 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αερίου και 3,4 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου. Για να έχουμε μέτρο σύγκρισης αναφέρουμε ότι η μεγαλύτερη παγκόσμια λεκάνη φυσικού αερίου στη δυτική Σιβηρία, εμπεριέχει 643 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αερίου.
Η περιοχή της Αν. Μεσόγειου είναι το σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Ενώνει την πύλη της Μέσης ανατολής (το κολαστήριο της Συρίας), με το Σουέζ (παγκόσμιο εμπορικό πέρασμα) και το Αιγαίο (δηλαδή την Ε.Ε). Η Κύπρος βρίσκεται στη μέση του τριγώνου. Συνεπώς οι συσχετισμοί στην Αν. Μεσόγειο καθορίζουν την τύχη ζητημάτων μεγαλύτερης εμβέλειας.

Τα κοιτάσματα της Αν. Μεσογείου έρχονται στο προσκήνιο, σε μια συγκυρία όπου η παγκόσμια καπιταλιστική ανάπτυξη παραμένει αναιμική και ασταθής. Ως απόρροια αυτής της εξέλιξης εντείνονται οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις. Ενισχύονται τάσεις προστατευτισμού στο παγκόσμιο εμπόριο. Κλιμακώνονται οι πολεμικές συγκρούσεις.

Όπως αναμενόταν ενεργειακοί κολοσσοί κατακλύζουν την περιοχή. Πρώτη στο «Ελ ντο Ράντο» εισήλθε η αμερικανική Noble. Ακολούθησαν η γαλλική Total, η ιταλική ENI, οι Βρετανικές BG και BP, η αμερικανική Exxon Mobil, η Καταριανή Qatar Petroleum, η ρωσική Rosneft κ.α. Μαζί τους συμπράττουν και εταιρείες από χώρες της περιοχής.

Ταυτόχρονα αρχίζει το παζάρι για τους νέους αγωγούς που θα κατασκευαστούν.

Οι Η.Π.Α, η Ρωσία, η Ε.Ε και η Κίνα προκρίνουν διαφορετικούς ενεργειακούς δρόμους. Όλες αποσκοπούν στην ενίσχυση της δικής τους ενεργειακής ισχύος και την ταυτόχρονη αποδυνάμωση της ενεργειακής ισχύος των αντιπάλων τους. Τα σχέδια τους διαπλέκονται με αυτά των χωρών της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Περσικού Κόλπου.
Οι τελευταίες ευελπιστούν να αναβαθμίσουν το ρόλο τους ως περιφερειακές δυνάμεις. Φιλοδοξούν να συνδέσουν το δικό τους ενεργειακό πλούτο με τους νέους αγωγούς. Επιδιώκουν να φιλοξενήσουν νέους αγωγούς στα εδάφη τους.
Όπου όμως υδρογονάνθρακες και αγωγοί εκεί και αντιπαραθέσεις. Η Αν. Μεσόγειος μεταβάλλεται σε ένα απέραντο πεδίο στρατιωτικών αναμετρήσεων. Αεροναυτικές δυνάμεις από τις Η.Π.Α, τη Γαλλία, τη Μ. Βρετανία, τη Ρωσία και την Κίνα συρρέουν στην περιοχή. Λίβανος, Λωρίδα της γάζας, Αίγυπτος, Λιβύη, Συρία, η μία μετά την άλλη βυθίζονται στην πολιτική κρίση και τον πόλεμο.

Οι Κυπριακές κυβερνήσεις σε αγαστή συνεργασία με τις κυβερνήσεις στην Ελλάδα προσπαθούν να αναβαθμίσουν το ρόλο του νησιού στην περιοχή. Μετατρέπουν την Κύπρο σε ενεργειακό και εμπορικό κόμβο. Επιταχύνουν τη διαδικασία εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Διευρύνουν εμπορικές συμφωνίες με χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία. Προσπαθούν να χρησιμοποιούν τη σημασία της γεωγραφικής θέσης του νησιού στη σύγχρονη γεωπολιτική σκακιέρα.
Σε αυτή τη λογική η Κύπρος κλείνει συμφωνίες με αμερικανικές, ευρωπαϊκές και Καταριανές εταιρείες όπως QP, Total, ENI και Exxon Mobil. Παράλληλα προκρίνει την υλοποίηση του αγωγού East Mead (Ισραήλ, Κύπρος, Ελλάδα). Αγωγό που στηρίζουν οι Η.Π.Α και η Ε.Ε. Ταυτόχρονα συνεργάζεται πολύπλευρα με δυνάμεις που εμπλέκονται στα στρατιωτικά μέτωπα της περιοχής. Στις 15/12/2016 στην κυπριακή ΑΟΖ βρισκόταν αεροναυτικές δυνάμεις από πέντε χώρες (Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, και Ισραήλ).
Τέλος ως μέλος της Ε.Ε. προωθεί τις επιδιώξεις της συμμαχίας στην περιοχή.

Τα ενεργειακά κοιτάσματα, οι αγωγοί και η επαυξημένη διεθνή σημασία που απέκτησε το νησί, δημιουργούν προσδοκίες σε κάποιους για θετική έκβαση του Κυπριακού ζητήματος.

Το κλίμα αυτό καλλιεργείται διαδοχικά από όλες τις κυπριακές και τις ελληνικές κυβερνήσεις.

Οι επενδύσεις των ευρωπαϊκών και αμερικανικών εταιριών στην Κύπρο παρουσιάζονται ως ψήφο εμπιστοσύνης στην κυπριακή δημοκρατία και ως εγγύηση για την ασφάλεια της.
Με αντίστοιχο τρόπο προβάλλονται η συμμετοχή της Κύπρου στην Ε.Ε και η αναβάθμιση της συνεργασίας της με το ΝΑΤΟ. Το ίδιο συμβαίνει και με τις διάφορες εμπορικές, ενεργειακές και στρατιωτικές συμφωνίες που συνάπτει η Κύπρος, με παγκόσμιες δυνάμεις και με χώρες της περιοχής, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος.
Σε Κύπρο και Ελλάδα διαμορφώνονται ευρύτερες συναινέσεις για την προώθηση της παραπάνω ατζέντας. Ταυτόχρονα ξεσπούν και αντιπαραθέσεις που όμως δεν αμφισβητούν την ουσία της στρατηγικής των Ελληνικών και των Κυπριακών κυβερνήσεων. Αφορούν το ποιες εταιρείες θα επιλεγούν, ποιοι αγωγοί θα προκριθούν, σε ποιες μεγάλες δυνάμεις θα πρέπει να ιεραρχήσει η κυπριακή εξωτερική πολιτική.
Παράλληλα δαιμονοποιούνται οι φωνές που διαφωνούν συνολικά με την παραπάνω στρατηγική. Οι δυνάμεις αυτές κατακρίνουν την παράδοση του ενεργειακού πλούτου.
Επισημαίνουν τους κινδύνους που δημιουργεί για τη χώρα η βαθύτερη εμπλοκή της στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Αποκαλύπτουν τις προθέσεις των μεγάλων δυνάμεων και ιδιαίτερα της Ε.Ε. στο νησί.

Μπροστά μας εμφανίζονται δυστυχώς δυσάρεστα και επικίνδυνα αποτελέσματα για τον κυπριακό λαό. Αυτά δεν συνηγορούν υπέρ της στρατηγικής που ακολουθούν οι Ελληνικές και οι Κυπριακής κυβερνήσεις, ούτε συνεπικουρούν με το καλλιεργούμενο κλίμα εφορίας. Αντίθετα συμβαδίζουν με τις δυνάμεις που κατακρίνουν την παραπάνω στρατηγική

Ήδη από την κοινή δήλωση Αναστασιάδη – Έρογλου το Φλεβάρη του 2014 φαίνεται πως οδηγούμαστε σε διχοτομική λύση. Σύμφωνα με αυτή δημιουργούνται δύο «συνιστώντα κράτη». Τα οποία θα «ασκούν πλήρως και οριστικά όλες τις εξουσίες τους, χωρίς επεμβάσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση».

Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται τα επόμενα χρόνια και φτάνουμε στις αρχές Γενάρη στην πενταμερή διάσκεψη της Γενεύης.

Η κομβική σημασία της Γενεύης αποτυπώνεται στο ότι είναι «open ended», δίχως τέλος. Συνεχίζεται μέχρι την επίλυση όλων των επιμέρους διαφορών.  Σε αυτήν ρόλο παρατηρητή έχει και η Ε.Ε. Παίρνουν μέρος οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Μ. Βρετανία, Ελλάδα, Τουρκία) και εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων.
Ο κ. Αναστασιάδης δέχτηκε ουσιαστικά να παραβρεθεί σε αυτή, ως ηγέτης των Ελληνοκυπρίων και όχι ως πρόεδρος της Κύπρου. Στις προσκλήσεις του ΟΗΕ οι Ακιντζί και Αναστασιάδης προσφωνούνται ως άτομα, με τον κ. Ακιντζί να προηγείται αλφαβητικά. Ενώ και η σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας απουσιάζει από τη διάσκεψη.

Με λίγα λόγια το κυπριακό κράτος δεν εκπροσωπείται ως τέτοιο, στη διάσκεψη που καθορίζει το μέλλον του!

Παράλληλα ο κυπριακός τύπος αναφέρει πλευρές που έχουν συμφωνηθεί στις διαπραγματεύσεις. Για τη λήψη απόφασης στο υπουργικό συμβούλιο της ομοσπονδίας (7 Ελληνοκύπριοι, 4 Τουρκοκύπριοι, συν Πρόεδρος και αντιπρόεδρος χωρίς δικαίωμα ψήφου), πρέπει στην πλειοψηφούσα άποψη να συμπεριλαμβάνεται τουλάχιστον ένας υπουργός από κάθε κοινότητα.
Όταν αυτό δε συμβαίνει θα συστήνεται τετραμελής επιτροπή. Σε αυτή θα μετέχουν ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος (που θα προέρχονται από τις δύο κοινότητες) και δύο υπουργοί, ένας από κάθε πλευρά. Αν το αδιέξοδο συνεχιστεί, με κλήρωση θα αφαιρείται ένας υπουργός και θα προκύπτει πλειοψηφία 2-1. Ανάλογα και στο ομοσπονδιακό δικαστήριο.

Σε περίπτωση αδιεξόδου θα προστίθεται με κλήρωση ξένος δικαστής.

Τέλος δημιουργείται ομοσπονδιακή αστυνομία. Αποτελούμενη 50% από Τουρκοκύπριους και 50% από Ελληνοκύπριους.
Τα κρατίδια όμως θα έχουν ανεξάρτητο αστυνομικό σώμα. Ενώ συγκροτείται και διεθνής αστυνομική δύναμη για πιο «σύνθετα» ζητήματα.
Σύγκλιση παρατηρείται στο θέμα της παραμονής μέρους από τον τουρκικό στρατό.  Σύμφωνα άλλωστε με τον Έλληνα υπουργό εξωτερικών κ. Κοτζιά τα τουρκικά στρατεύματα δεν κατέχουν τμήμα της Κύπρου αλλά σταθμεύουν σε αυτό.
Το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης που συζητείται τίθεται εξ αντικειμένου υπό αίρεση. Η Τουρκία θα αξιοποιεί την αστάθεια στην περιοχή για να επεκτείνει διαρκώς την παραμονή τους.
Το καθεστώς των εγγυήσεων ουσιαστικά διατηρείται. Η ασφάλεια του νησιού ετοιμάζεται να παραδοθεί σε πολυεθνικό σχήμα. Δίπλα του η Ελλάδα και η Κύπρος προτείνουν τη λειτουργία συμφώνου φιλίας Ελλάδας, Τουρκίας, Νέας Κύπρου.

Οι Βρετανικές βάσεις παραμένουν, ενώ συζητείται η δημιουργία νέων από άλλες δυνάμεις.

Ελλάδα και Τουρκία αξιοποιούν τις εξελίξεις στο Κυπριακό για συνολικότερη διαπραγμάτευση με την Ε.Ε. Η Ελλάδα στο ζήτημα της αξιολόγησης. Η Τουρκία στην επέκταση των τεσσάρων ελευθεριών της Ε.Ε και για τους Τούρκους πολίτες του νέου κράτους αλλά και τη συμφωνία για το προσφυγικό. Πρόσθετα η Τουρκία εντάσσει στο παζάρι της Κύπρου όλα τα καυτά γι’ αυτή θέματα, όπως της Συρίας, του Ιράκ, των Κούρδων.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παροτρύνσεις της Γερμανίας για αναβάθμισή της παρουσίας της Ε.Ε. στη Γενεύη. Αλλά και οι πιέσεις Γαλλίας, Ρωσίας και Κίνας για συμμετοχή του Σ.Α. του Ο.Η.Ε στις αποφάσεις.
Ταυτόχρονα όλες αναπτύσσουν διπλωματική κινητικότητα σε Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία. Είναι προφανές ότι ευελπιστούν σε ενεργότερο ρόλο στο νησί την επόμενη μέρα της «λύσης».
Αντίθετα οι Η.Π.Α επιταχύνουν τις διαδικασίες «επίλυσης».
Παράλληλα προσπαθούν να περιορίσουν τη συμμετοχή των αντιπάλων τους στην λήψη αποφάσεων. Η ανάδειξη του πρώην πρόεδρου της Exxon Mobil Ρεξ Τίλερσον, σε υπουργό εξωτερικών των Η.Π.Α, προμηνύει μεγαλύτερη εμπλοκή τους στη μεγαλόνησο.
Τέλος και η Μ. Βρετανία αναμένεται να αναμιχθεί ακόμη πιο ενεργά στα τεκτενώμενα της Κύπρου. Η μεγαλύτερη αυτονομία στην εξωτερική της πολιτική εξαιτίας του BREXIT και η στήριξη που απολαμβάνει από τη νέα ηγεσία Τράμπ, συνεπικουρούν σε αυτό.

Οι εταιρείες που συμμετέχουν στην εξόρυξη υδρογονανθράκων και την κατασκευή των αγωγών όντως επιθυμούν γρήγορη επίλυση του κυπριακού και πολιτική σταθερότητα στο νησί. Το ίδιο ισχύει και για την εξωτερική πολιτική παγκόσμιων και περιφερειακών δυνάμεων στην περιοχή. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι όλοι οι παραπάνω προκρίνουν την πιο δίκαιη για τον κυπριακό λαό λύση. Αντίθετα ο κάθε παίχτης επιδιώκει την ωφελιμότερη γι’ αυτόν λύση.
Στη σημερινή συγκυρία οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα διάφορα κράτη και τις διάφορες εταιρείες θεωρείται πως είναι ωφέλιμο να συμβιβαστούν με μία εύθραυστη διχοτομική συμφωνία. Γι’ αυτό οι κυρίαρχοι σήμερα παίκτες στην Αν. Μεσόγειο (Η.Π.Α, Μ. Βρετανία και Ε.Ε), με την ανοχή της Ρωσίας, προωθούν την αντικατάσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας από ένα εύθραυστο συνεταιριστικό μόρφωμα.

Άρα η όποια συμφωνία προκύψει σε αυτά τα πλαίσια θα είναι μη βιώσιμη και άδικη για τον κυπριακό λαό.

Εν πολλοίς η τύχη της Κύπρου είναι  δεμένη με τις διαμάχες ανάμεσα σε Η.Π.Α, Ρωσία, Κίνα και Ε.Ε, σε Μέση Ανατολή και Β. Αφρική. Οι διαμάχες αυτές διαπλέκονται με την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τις αντιπαραθέσεις σε Αιγαίο και Θράκη.
Κάθε δύναμη που εμπλέκεται στην περιοχή επιθυμεί σταθερότητα στην Κύπρο, αρκεί αυτή να προωθεί τους δικούς της σχεδιασμούς και να ακυρώνει τους σχεδιασμούς των αντιπάλων.
Γι’ αυτό εναλλάσσει τη στήριξη της ανάμεσα στην Ελληνοκυπριακή και στην Τουρκοκυπριακή πλευρά. Ο σφοδρός ανταγωνισμός ανάμεσα σε παγκόσμιες και  περιφερειακές δυνάμεις στην περιοχή, καθιστά την όποια συμφωνία επισφαλή.
Οι δυνάμεις που θεωρούν ότι τα συμφέροντα τους ζημιώνονται από την κατάσταση στο νησί θα επαναεπιδιώκουν το μοίρασμα της πίτας.

Συνεπώς η οποιαδήποτε εξέλιξη, ακόμα και η χειρότερη συμφωνία, δεν αποτελεί το τέλος του Κυπριακού προβλήματος αλλά την είσοδο του σε νέα πιο επικίνδυνη φάση.

Το επιχειρηματικό κατεστημένο Ελλάδας και Κύπρου, μαζί με το πολιτικό του προσωπικό, απέκρυψαν τις παραπάνω παραμέτρους. Εν πλήρη συνείδηση αποφάσισαν την εμπλοκή του κυπριακού λαού σε νέες επικίνδυνες περιπέτειες. Αποδεικνύεται για πολλοστή φορά ότι τα οικονομικά συμφέροντα στερούνται πατριωτικού αισθήματος
Τελικά βρισκόμαστε μπροστά σε διχοτομική λύση, που εν πολύς νομιμοποιεί τα όσα κατέκτησε η Τουρκία με την εισβολή του 1974. Παράλληλα η Κυπριακή δημοκρατία παύει να υφίσταται. Ο νέος «κρατικός συνεταιρισμός» που την αντικαθιστά, με ξένες βάσεις, διεθνείς αποστολές, προστάτες και ξένα στρατεύματα, είναι απίθανο να επιβιώσει στις ταραχώδεις μέρες που έρχονται.
Το κυπριακό είναι διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Ο διεθνής χαρακτήρας του προκύπτει από τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Αυτές οι ευνοϊκές για την Κύπρο αποφάσεις, αποτελούν προϊόν άλλης ιστορικής εποχής και δεν πρόκειται να επαναληφθούν. Θα είναι ασυγχώρητη ενέργεια εκ μέρους των κυβερνήσεων της Ελλάδας και της Κύπρου η υπαναχώρηση από αυτές.
Παρά τον σημερινό αρνητικό συσχετισμό ο κυπριακός λαός δεν πρέπει να ενδώσει σε εκβιασμούς. Ο φόβος για τις εξελίξεις σε περίπτωση μη συμφωνίας, δεν πρέπει να οδηγήσει στο θάνατο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη de facto διχοτόμηση της νήσου από σήμερα. Η Κύπρος μπορεί να αποφύγει τη μοίρα του Λιβάνου, του Ιράκ και της Συρίας.
Αυτό προϋποθέτει την αντικατάσταση της ακολουθούμενης στρατηγικής. Προσπάθεια διαμόρφωσης συσχετισμών για την εφαρμογή και όχι την αναίρεση των αποφάσεων του Ο.Η.Ε. Επιμονή για  Κύπρο Ενιαία, Ανεξάρτητη, με μία Κυριαρχία, Ιθαγένεια και Διεθνή Προσωπικότητα. Χωρίς ξένες βάσεις και στρατεύματα, δίχως εγγυητές και προστάτες. Μία πατρίδα που διαφεντεύουν και ζούνε ειρηνικά οι λαοί της, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Αρμένιοι, Λατίνοι και Μαρωνίτες.

anexartitos.gr