Η αναζήτηση του αυτονόητου και του ωφέλιμου ενός Κοινωφελούς Προγράμματος

Το Euro Working Group (EwG), αποφάσισε σήμερα σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, 




...την υλοποίηση ενός προγράμματος για την φιλοξενία στην Ελλάδα 16.200.000 προσφύγων και οικονομικών μεταναστών από διάφορες χώρες που δοκιμάζονται από τις εμφύλιες διαμάχες και τις εμπόλεμες γενικά καταστάσεις.
Η διάρκεια του προγράμματος θα είναι οκτώ μήνες με δυνατότητα ανανέωσης για όσο καιρό χρειαστεί, μέχρις ότου επανέλθει η κανονικότητα και η ασφάλεια στις χώρες προέλευσης των προσφύγων και μεταναστών.
Ο σκοπός του προγράμματος είναι η ανακούφιση μέρους του πληθυσμού που δοκιμάζεται από τις πολεμικές συγκρούσεις και την βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα προτιμηθούν ως επί το πλείστον οικογένειες προσφύγων και άτομα που έχουν υποστεί απώλειες της περιουσίας τους.
Το πρόγραμμα θα προσφέρει στην αρχή εκπαίδευση και επιμόρφωση των προσφύγων, στις αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου και του ευρωπαϊκού κεκτημένου, με ενημέρωσή τους σχετικά με την λειτουργία της ευρωπαϊκής Ενώσεως, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διεθνείς συνθήκες που τα διασφαλίζουν.
Παράλληλα θα παρασχεθεί εκπαίδευση σε αγροτικές και λοιπές τεχνικές εργασίες, καθώς και στην νοσηλευτική. Η μόνη υποχρέωση της Ελλάδας είναι να προσφέρει εργασία και απασχόληση στους πρόσφυγες, η οποία θα είναι αμειβόμενη από τα Ηνωμένα Έθνη.
Στο τέλος του προγράμματος θα δοθεί από το Ελληνικό Κράτος, σε κάθε ένα ενήλικο πρόσφυγα, βεβαίωση ότι παρακολούθησε το εν λόγω πρόγραμμα και είναι καταρτισμένος, όσον αφορά την εργασία που προσέφερε. Την βεβαίωση αυτή μπορεί να χρησιμοποιήσει ο κάθε πρόσφυγας ως απόδειξη της επάρκειάς του στην εργασία όπου εργάστηκε.
Το πρόγραμμα θα κοστίσει 280 δισεκατομμύρια ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. και τα Η.Ε.
Ο Έλληνας Επίτροπος, άσκησε δριμεία κριτική στο πρόγραμμα, λέγοντας ότι η χώρα του αδυνατεί να φιλοξενήσει αυτόν τον τεράστιο αριθμό ανθρώπων. Δεν διαθέτει ούτε τις υλικές δομές ούτε και την οργάνωση των υπηρεσιών για να το εφαρμόσει.
Θα μπορούσε αντέτεινε, να δεχτεί η Ελλάδα ένα αριθμό προσφύγων, γύρω στο 10 % του πληθυσμού της, ώστε να συνεισφέρει στην ανθρωπιστική κρίση, αλλά με κάποια κριτήρια και με κάποια ελάχιστα χαρακτηριστικά των προσφύγων.
Σε κάθε περίπτωση ο Έλληνας Επίτροπος τόνισε ότι πρέπει να συνεννοηθεί με τις τοπικές κοινωνίες στην Ελλάδα, προκειμένου να διερευνηθεί ο αριθμός που μπορεί κάθε περιφέρεια να φιλοξενήσει, καθώς και το είδος της εργασίας που θα μπορούσαν οι πρόσφυγες να απασχοληθούν.
Το Euro working group, αρνήθηκε να συζητήσει για τον αριθμό των προσφύγων που θα δεχτεί η Ελλάδα, και επανέλαβε ότι αυτός θα είναι 16.200.000, όπως αποφασίστηκε.
Τόνισε ότι η χώρα είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει την απόφαση αυτή, άφησε όμως το περιθώριο, πρόσφυγες που δεν θα επιδείξουν την δέουσα συμπεριφορά και σεβασμό στους κανόνες της Ελληνικές Πολιτείας, κατόπιν τεκμηριωμένης έκθεσης θα μπορούν να επιστραφούν στην χώρα προέλευσή τους.
Στο πλαίσιο μάλιστα της Κοινοτικής Αλληλεγγύης, επειδή το EWG κατανοεί τα προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας, δεσμεύτηκε ότι θα ενισχύσει την Ελληνική Διοίκηση με 1.000.000 κοινοτικούς υπαλλήλους για την διοίκηση και αστυνόμευση του αριθμού των προσφύγων.
Το όλο πρόγραμμα τονίστηκε ότι δεν θα κοστίσει τίποτε στην Ελλάδα, θα είναι ολικά χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε και τα Η.Ε., ενώ ο Ελληνικός Λαός θα έχει την δυνατότητα να επωφεληθεί, από την εργασία που θα προσφέρουν οι πρόσφυγες, εντελώς δωρεάν.
Μάλιστα αποκάλυψε ότι υπάρχει σχετική Τεχνική Έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι η εργασία των προσφύγων θα προσφέρει ένα επί πλέον 8% στο ΑΕΠ της Ελλάδας.
Άρνηση της Ελλάδας να υλοποιήσει το εν λογω πρόγραμμα , θα εκληφθεί σαν αντικοινοτική και αντιευρωπαϊκή συμπεριφορά και θα επιφέρει την άμεση αποβολή της χώρας από την Ε.Ε.
Η Ομοσπονδία των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων, χαιρέτησε την πρωτοβουλία της Ε.Ε. και των Ηνωμένων Εθνών, δεσμευόμενη ότι θα υποστηρίξει την εκτέλεση του προγράμματος με όλα τα μέσα που διαθέτει.
Θα μπορούσε να είναι αλήθεια ένα τέτοια σενάριο;
Μη βιαστεί κάποιος να απαντήσει ότι δεν υπάρχει περίπτωση.
Στις μέρες μας, στον κόσμο μας, στην χώρα μας, πολλά που θεωρούνταν απίθανο να συμβούν, είναι πλέον παρόντα στην καθημερινότητα μας.
Και θα φέρω σαν παράδειγμα το πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας, για την Δασοπροστασία, που υλοποιήθηκε το 2018 παρατάθηκε το 2019 και συζητείτε η περαιτέρω παράτασή του.
Συγγνώμη αν η αντιπαραβολή του πιο πάνω φανταστικού σεναρίου, με το πρόγραμμα Κοινωφελούς εργασίας, εκληφθεί ως ακραία, ή προσβλητική για τους εργαζόμενους, αλλά μου ήρθε αυθόρμητα, γιατί και στις δύο περιπτώσεις, του φανταστικού δηλαδή σεναρίου και του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας, ο βασικός πυρήνας των κινήτρων και των επιδιωκόμενων σκοπών είναι ο ίδιος.
Η ανακούφιση δηλαδή δοκιμαζόμενων ανθρώπων από την παρατεταμένη ανθρωπιστική και οικονομική κρίση.
Όπως κανένας υγιώς σκεπτόμενος άνθρωπος δεν θα αρνούνταν την ανάληψη πρωτοβουλιών και ενεργειών για την βοήθεια συνανθρώπων μας, έτσι πάλι κανένας υγιώς σκεπτόμενος δεν θα ενεργούσε χωρίς να λάβει υπόψη του ενδεχόμενες παρενέργειες ή δυσλειτουργίες που θα προκαλούσαν αυτές.
Διότι ας μη μας διαφεύγει το γεγονός ότι ο ορισμός και μόνον ενός προγράμματος ως κοινωφελούς, αυτονόητα προϋποθέτει την αμοιβαία ωφέλεια, όχι μόνο των εργαζομένων που θα συμμετέχουν αλλά και του φορέα που θα τους υποδεχτεί και του κοινωνικού συνόλου γενικότερα.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, θεωρώ ότι κρίθηκε εξ αρχής και με ένα άγνωστο, τουλάχιστον σε εμένα σκεπτικό (αν υπάρχει επίσημα κάποιο θα παρακαλούσα κάποιος να μου το γνωρίσει), ότι η υλοποίηση του «Προγράμματος Κοινωφελούς εργασίας για την αντιπυρική προστασία των δασών» είναι πράγματι επ’ ωφελεία και των εργαζομένων σε αυτό και του κοινωνικού συνόλου γενικότερα.
Από στενή οικονομική άποψη, η διαπίστωση της ωφέλειας του κοινωνικού συνόλου, δηλαδή η πραγματοποίηση έργου το οποίο πραγματοποιήθηκε με τον συμφερότερο για το Δημόσιο τρόπο, είναι εύκολο να διαπιστωθεί:
Το πρόγραμμα αυτό λοιπόν κόστισε:
5.066 εργαζόμενοι Χ 650 €/μηνιαίως Χ 16 μήνες = 52.686.400 € χωρίς να συνυπολογίσουμε τις δαπάνες για την αγορά μέσων ατομικής προστασίας, καυσίμων, εργαλείων, κ.λπ.

Σύμφωνα με το αρ. 1685/16-02-2009 Τιμολόγιο άρθρων κλαδεύσεων, καθαρισμών και θρυμματισμού που εκδόθηκε από την τότε Δ/νση Δασών Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας και τον κανονισμό περιγραφικών τιμολογίων που εκδόθηκε σε εκτέλεση του Ν. 4412/2016, οι εργασίες για τις εργασίες κλαδεύσεων και καθαρισμών δασών συνοπτικά είναι το παρακάτω:

ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΠΥΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΩΝ

α/α	Περιγραφή Εργασιών	Τιμή ανά στρέμμα
1	Κλαδεύσεις κλαδιών ατόμων πεύκης μέχρι ύψους 3 μ. από την βάση του δένδρου.	57,18€
2	Καθαρισμός υπορόφου βλάστησης δασικής θαμνώδους έκτασης. Υλοτομία θάμνων και φρυγάνων	69,86€
3	Θρυμματισμός και απομάκρυνση προϊόντων	71,08€
	ΣΥΝΟΛΟ	198,12 €

Σημειώνεται ότι το εν λόγω τιμολόγιο είναι χωρίς καμία έκπτωση, στην περίπτωση που έργα τέτοιου είδους εκτελούνται με εργολαβία.
Αν δεχθούμε λοιπόν ότι έγιναν πλήρως οι εργασίες αυτές σε κάθε στρέμμα επέμβασης, πράγμα που το θεωρώ υπερβολικό, τότε οι μονάδες εργασίες που έπρεπε να εκτελεστούν βάσει του «Προγράμματος Κοινωφελούς εργασίας για την αντιπυρική προστασία των δασών», είναι:
52.686.400 : 198,12 = 265.932 στρ. περίπου καθαρισμοί δασών.
Και για να μη θεωρηθούμε ότι είμαστε αυστηροί, (ας μη ξεχνάμε ότι πρόκειται για εργαζόμενους που πρώτη φορά εργάστηκαν σε τέτοιου είδους εργασία), ας δεχθούμε ότι το παραχθέν έργο πρέπει να ήταν το μισό, δηλαδή περίπου 133.000 στρέμματα δασών που να έχουν γίνει εργασίες αντιπυρικής προστασίας.
133.000 στρέμματα Δημόσιου δάσους και δασικής έκτασης και όχι δημοτικής ή άλλων συνιδιοκτήτων δασών που δεν είναι δημόσια δάση.
Πιστεύω λοιπόν, τουλάχιστον από καθαρά οικονομική άποψη, η ανωτέρω ποσότητα-δείκτης εργασίας, είναι αρκετή, ώστε να θεωρηθεί ότι παρήχθη έργο κοινωνικά ωφέλιμο και μάλιστα όχι με συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα και δεν κατασπαταλήθηκαν δημόσιοι πόροι.
Εκτός όμως από την τεχνικοοικονομική αυτή προσέγγιση, υπάρχουν και ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα που κατά την άποψή μας, πρέπει να τύχουν απαντήσεως, όπως:

1. Ερωτήθηκαν οι περιφερειακές Υπηρεσίες, αν έχουν ανάγκη τους εργαζόμενους που τοποθετήθηκαν με το εν λόγω κοινωφελές πρόγραμμα; Έλαβε η κεντρική Διοίκηση τις απόψεις- εισηγήσεις των προϊσταμένων των Δασαρχείων;
2. Οι ανάγκες των αποκεντρωμένων Δασικών Υπηρεσιών, έχουν καταγραφεί στο πόρισμα της Ομάδας Εργασίας για την αξιολόγηση των δομών τους, (τον Μάιο του 2014), αλλά και στους ετήσιους απολογισμούς τους. Από όσο γνωρίζουμε, οι ανάγκες σε προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών, αφορούν κυρίως προσωπικό κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ και όχι ΔΕ ή ΥΕ. Έλαβε η κεντρική Διοίκηση υπόψη της τα παραπάνω;
3. Η εκτέλεση του εν λόγω προγράμματος, σε περιπτώσεις υποστελεχωμένων Υπηρεσιών, επιβαρύνει το ολιγάριθμο προσωπικό τους, με την γραφειοκρατική του διεκπεραίωση και δεσμεύει μέσα και ανθρώπινο δυναμικό , στερώντας τα από μια σειρά αναγκαίων και επιβεβλημένων εργασιών (Προσημάνσεις, εξελέγξεις δασικών προϊόντων, έλεγχοι υλοτομιών κ.λ.π.).
4. Οι εξωτερικές εργασίες των δασικών Υπηρεσιών, εξαρτώνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από τις καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα οι εργασίες που περιγράφονται στο εν λόγω κοινωφελές πρόγραμμα. Έτσι τις μέρες που είναι απαγορευτικές γι αυτές, το προσωπικό του κοινωφελούς προγράμματος, δεν εργάζεται, όμως πληρώνεται.
5. Συνέπεια του ανωτέρω είναι η ύπαρξη επαρκών εγκαταστάσεων κάθε Δασικής Υπηρεσίας προκειμένου να στεγάσει το ευάριθμο αυτό προσωπικό (Μη μιλήσουμε για συνθήκες υγιεινής κ.λπ.). Έλεγξε κανείς την επάρκεια αυ-ή; Εκτός αν κάθε προϊστάμενος, αποφάσιζε να στείλει τους εργαζόμενους σπίτια τους, εκθέτοντας τον εαυτό του, σε κάθε επιθεωρητή του ΟΑΕΔ, που θα έκανε έλεγχο.
6. Δεν θεωρείται κατάφωρη παραβίωση των κανόνων της χρηστής διοίκησης και της ισονομίας, η κατ’ επανάληψη ανανέωση των συμβάσεων; Στην αρχική προκήρυξη των θέσεων, προβλεπόταν η για τόσο χρόνο ανανέωση; Κάποιοι πολίτες, ενδεχομένως να έσπευδαν να δηλώσουν ενδιαφέρον, αν γνώριζαν από την αρχή το ενδεχόμενη τέτοιας παράτασης (ή το ενδεχόμενο μονιμοποίησης).
7. Οι εργασίες που καλούνταν να εκτελέσουν οι εν λόγω εργαζόμενοι, είναι κατ’ εξοχήν εργασίες δασεργατικές, εφόσον αποσκοπούν σε ένα ορθολογικό και τεχνικά επιθυμητό αποτέλεσμα. Πως είναι δυνατόν, στην περίπτωση των δασεργατών των συνεταιρισμών, προκειμένου να αναγνωριστεί η ιδιότητα του δασεργάτη, η πολιτεία να επιβάλλει την απόδειξη ελάχιστης εργασιακής εμπειρίας και την δοκιμαστική εργασία για ικανό χρονικό διάστημα, ενώ για τους συγκεκριμένους εργαζόμενους να τους αποδίδεται η ιδιότητα αυτή άνευ όρων και προϋποθέσεων.

Συνοψίζοντας και χωρίς γενικεύσεις, θα ήθελα να επισημάνω.
Κατανοώ απόλυτα τις ανάγκες και την αγωνία χιλιάδων συμπολιτών μας που προσπαθούν να επιβιώσουν, μέσα σ’ αυτήν την μακροχρόνια οικονομική κρίση, και θα έκαναν οτιδήποτε να εξασφαλίσουν τα στοιχειώδη.
Η κατανόηση αυτή όμως δεν μπορεί να αγνοήσει τις αρνητικές συνέπειες που θα υποστεί μια δημόσια υπηρεσία, μπροστά στο ενδεχόμενο, να κατακλυστεί από εργαζόμενους, που η ανάγκη τους και η χρησιμότητά τους, είναι εν αμφιβόλω.
Θεωρώ ότι κάθε μια αποκεντρωμένη δασική υπηρεσία έχει τις ιδιαιτερότητές της, γι’ αυτό και θα πρέπει να δοθεί η ευχέρεια στους προϊσταμένους τους, να εκφράσουν την άποψή τους, αν επιθυμούν την παράταση του εν λόγω προγράμματος.
Η επιβολή αποφάσεων, οι οποίες αγνοούν την κρίση προσώπων που η διοίκηση όρισε επικεφαλής ευαίσθητων δημοσίων Υπηρεσιών, φοβάμαι ότι θα οδηγήσει στην αλλοίωση και τον εκφυλισμό τους.

Υστερόγραφο. Ζητώ συγγνώμη, από τους αξιόλογους ανθρώπους που έτυχε να γνωρίσω, ως εργαζόμενους του κοινωφελούς προγράμματος και θα στεναχωρήσω με το άρθρο μου αυτό.

Του Χατζόπουλου Γεώργιου

       dasarxeio.com