Μετά από εφτά χρόνια, τόσο πήρε μια απλή υπόθεση «τροχαίου ατυχήματος» να λύσει η Ελληνική Δικαιοσύνη, βγήκε επιτέλους η απόφαση για τους Θάνου-Κεντέρη-Τζέκου και για τα ευτράπελα του Αθήνα 2004. Μια υπόθεση που λίγο ή πολύ όλοι μας την ξέραμε (ο Φίλιππος Συρίγος είχε προβλέψει το ατύχημα), εκτός από την «τυφλή» Ελληνική Δικαιοσύνη.
Με αφορμή της, επιτέλους, Δικαστικής απόφασης παραθέτω μια άλλη άποψη για τις σημερινές Ολυμπιάδες συγκριτικά με τις αρχαίες Ολυμπιάδες, πάντα τηρουμένων των αναλογιών. Το άρθρο που ακολουθεί είχε πρωτοδημοσιευθεί στις 2 Οκτωβρίου του 2008.
Φοβάμαι πως κάποιους θα δυσαρεστήσω με τις απόψεις μου. Έχω, πραγματικά, βαρεθεί να ακούω, διάφορα, για τους Ολυμπιακούς αγώνες. Από όλα τα μέσα προβολής, από όλες τις σχετικές συζητήσεις, σε όλα τα ραδιοτηλεοπτικά “πάνελ”, από κάθε σχετικό ή άσχετο -σαν εμένα, να αφιερώνουν τόνους μελάνι, βδομάδες ραδιοτηλεοπτικού χρόνου, δεκάδες ερωτήσεις, επερωτήσεις, συζητήσεις στη βουλή και όλα αυτά για την αντιμετώπιση των ολυμπιονικών, για την απεξάρτηση του ελληνικού αλλά και παγκόσμιου αθλητισμού από το σύνδρομο του ντοπαρίσματος, από την εμπορευματοποίηση του αθλητισμού και του Ολυμπιακού ιδεώδους. Κανείς ποτέ, ή εγώ τουλάχιστον δεν έχω ακούσει, να έχει αναφερθεί στο αρχαίο πνεύμα του Ολυμπισμού, κάτω από ποιες συνθήκες δημιουργήθηκε και για ποιον λόγο.
Την αρχαία Ελλάδα (από τον 8ο π.Χ. αιώνα), αποτελούσαν διάσπαρτες πόλεις- κράτη, που συχνά πυκνά έρχονταν σε διαμάχες για διάφορους λόγους, σοβαρούς και μη. Από την επικυριαρχία σε μια περιοχή φιλέτο, όπως θα λέγαμε σήμερα, μέχρι την αναζήτηση των προικιών που δεν δόθηκαν σε κάποιο γάμο, ήταν σοβαρή περίπτωση κήρυξης πολέμου ανάμεσα σε δύο πόλεις.
Έτσι και για τους Ολυμπιακούς αγώνες, η μυθολογία θέλει, να προήλθαν από κάτι παρόμοιο με τις διενέξεις μεταξύ διαφωνούντων μελών ή πόλεων. Στην μία εκδοχή, ο πανούργος μικρασιάτης Πέλοπας, με σατανικό σχέδιο, νίκησε σε αρματοδρομία, στην Ολυμπία, τον Οινόμαο της Πίσας που σκοτώθηκε, για τα μάτια της κόρης του Ιπποδάμειας. Έτσι, ο νικητής Πέλοπας, παντρεύτηκε την Ιπποδάμεια (να γαμπρός για μάλαμα) και καθιέρωσε τους Ολυμπιακούς αγώνες, σε ανάμνηση της …δόλιας νίκης του. Στην δεύτερη εκδοχή, ο Αυγείας, βασιλιάς της Ηλείας, αθέτησε την υπόσχεση του προς τον ημίθεο Ηρακλή, να τον ανταμείψει που του καθάρισε τους στάβλους του και ο Ηρακλής του κήρυξε τον πόλεμο, που όπως ήταν φυσικό, μια και είχε “σπόνσορα” τον Δία, τον νίκησε. Προς τιμή του πατέρα του Δία και σε ανάμνηση της νίκης του, καθιέρωσε τους Ολυμπιακούς αγώνες.
Στην πρώτη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με δόλο, μια και ο Πέλοπας με τον ηνίοχό του Μύρτιλο, σαμποτάρανε το άρμα του Οινομάου, για να τον νικήσει στα σίγουρα. Στην δεύτερη περίπτωση έχουμε “καραμπινάτη“ περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού και “ντοπαρίσματος“. Από την μία ένας ημίθεος, γιος του αρχιθεού και από την άλλη ένας κοινός θνητός, ο βασιλιάς Αυγείας.
Αλλά, ας αφήσουμε αυτές τις εκδοχές, δεν μας συμφέρουν. Να αφήσουμε τα χρόνια να περάσουν μέχρι τις λαμπρές μέρες του χρυσού αιώνα του Περικλή και μετά. Είναι η εποχή που οι Αθηναίοι ιδρύουν την αμφικτιονία της Δήλου, οι Δωριείς, Ίωνες, Φωκείς, Θεσσαλοί και άλλοι την δελφική αμφικτιονία. Ομοίως άλλες πόλεις τις αμφικτιονίες στην Καλαβρία στο σημερινό Πόρο, στον Ογχηστό της Βοιωτίας, στη Μυκάλη η αμφικτιονία των δώδεκα ιωνικών πόλεων και την αμφικτιονία της δωρικής εξάπολης στη Μικρά Ασία. Οι αμφικτιονίες ήταν η πρώτη προσπάθεια που έγινε για να ρυθμιστούν οι σχέσεις μεταξύ των λαών. Αργότερα ο θεσμός αυτός αντικαταστάθηκε από τα Κοινά και από τις συμπολιτείες και έτσι οι αμφικτιονίες εξαφανίστηκαν. Είναι αξιοπρόσεκτο όμως ότι εμφανίζουν πάρα πολλά κοινά σημεία με την Κοινωνία των Εθνών, που υπήρχε πριν από τον Β' παγκόσμιο πόλεμο και με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών που υπάρχει σήμερα.
Αυτές οι προσπάθειες, δεν ευδοκιμούσαν όλες απαραίτητα, μια και δεν ήταν πανελλαδικές αλλά αφορούσαν περιορισμένης έκτασης συνομιλίες. Έτσι, οδηγήθηκαν στο να αναβαθμίσουν τις κοινές συνευρέσεις, που δεν ήταν άλλες από τους Ολυμπιακούς αγώνες. Κάτω από το βλέμμα του θεού των θεών, του Δία, ήταν η ιδανική περίπτωση να επικρατήσει το αδελφικό πνεύμα. Έτσι με τον καιρό, καθιέρωσαν την ιερή εκεχειρία. Η αναγγελία των αγώνων γινόταν με τους σπονδοφόρους. Αυτοί ήταν οι πολίτες της Ήλιδας, που στεφανωμένοι με κλαδιά ελιάς και κρατώντας το κλαδί του κήρυκα στο χέρι, έφερναν από πόλη σε πόλη σ' όλο τον ελληνικό κόσμο το μήνυμα της ιερής εκεχειρίας, της οποίας ήταν εγγυητές.
Στην εκεχειρία:
1. Σταματούσε κάθε εχθροπραξία και επιτρεπόταν ελεύθερα η μετάβαση στη χώρα της Ηλείας, που κηρυσσόταν ουδέτερη και απαραβίαστη. Επιπλέον όσοι επιθυμούσαν να παρακολουθήσουν ή να πάρουν μέρος στους αγώνες ήταν ελεύθεροι να περάσουν ακόμη και από χώρες με τις οποίες η πατρίδα τους βρισκόταν σε πόλεμο.
2. Απαγορευόταν αυστηρά η είσοδος στην Ηλεία σε οποιονδήποτε οπλισμένο ή σε ομάδα στρατού.
3. Απαγορευόταν η εκτέλεση οποιασδήποτε θανατικής ποινής.
Η σπουδαιότητα της εκεχειρίας ήταν ότι σαν ελεύθερος θεσμός είχε αναγνωριστεί συνειδητά από όλους τους Έλληνες και είχε γίνει σεβαστός και απαράβατος πλην ελάχιστων περιπτώσεων στα 1.300, περίπου, χρόνια των αγώνων της αρχαιότητας. Ίσως γιατί στην αρχαία Ελλάδα δεν επιβίωναν, ανιστόρητοι ηγέτες τύπου Σαακασβίλι, Μπους και Μεντβέντεφ.
Αυτό ήταν, η επικορωνίδα και το βαθύ νόημα των αγώνων και όχι οι αγώνες αυτοί καθαυτοί. Ήταν η αγωνία των Ελλήνων, για ειρήνη, για ευημερία, για να δημιουργήσουν αυτά που τώρα έκθαμβοι κοιτάμε ή διαβάζουμε. Το αθλητικό μέρος των αγώνων έρχονταν σε δεύτερη μοίρα, γι’ αυτό άλλωστε δεν είχαν δημιουργήσει αθλητικές σχολές ή ειδικά προγράμματα για το κάθε ένα διαφορετικό άθλημα, αλλά είχαν αρκεστεί σε μια κίνηση συμβολική, προς τους ολυμπιονίκες, το γκρέμισμα μέρους των τειχών της πόλης. Βέβαια έπαιρναν μέρος, οι πόλεις στο “ντοπάρισμα“, όπως θα λέγαμε σήμερα, με ότι δυνατότητες είχαν που δεν ήταν άλλες από διατροφικές ενισχύσεις, με πλουσιότερα γεύματα, ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς για την πόλη, ροφήματα, συνδυασμοί τροφών και συμπληρώματα όπως βασιλικός πολτός, βότανα που πολλά έχουν φτάσει μέχρι σήμερα. Αυτά τα μέσα είχαν, αυτά χρησιμοποιούσαν, ούτε υπήρχε, σχετική, αναφορά στο καταστατικό των αγώνων και ίσχυαν τα ίδια μέτρα και σταθμά για όλους, ακόμα και για τους Αθηναίους (οι Αμερικανοί της εποχής), Σπαρτιάτες (βλέπε Ρώσους), αλλά και Φωκείς, Θεσπιείς, Αχαιούς και όλες τις άλλες φυλές.
Άλλωστε, είπαμε, δεν ήταν αυτοσκοπός οι αγώνες, αλλά κύρια η εκεχειρία. Δεν είχαν πέσει θύματα της διαμάχης μεταξύ των Nike, Adidas, Puma κ.τ.λ., γυμνοί αγωνιζόταν χωρίς άλλη βοήθεια, από αερόσολες ή νανοτεχνολογικές στολές. Δεν τους ενδιέφεραν το τι σκευάσματα και συμπληρώματα χρησιμοποιούσαν οι αθλητές, πριν και κατά την διάρκεια των αγώνων, αυτό ερχόταν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Τους ενδιέφερε, ανάμεσα στην λαίλαπα του εκάστοτε πολέμου, ακόμα και κατά την διάρκεια του μεγαλύτερου πολέμου της αρχαιότητας, του τριακονταετή, οι αντιπρόσωποι των πόλεων να βρίσκουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν, να πουν τις απόψεις τους, με αδιάφορο το αποτέλεσμα. Εύρισκαν την ευκαιρία, μέσα στα μικρά αυτά διαλλείματα του πολέμου, να μεγαλουργήσουν, να “σηκώσουν” Παρθενώνες, ”Επιδαύρους”, ”Ηνίοχους”, να μελετήσουν Πλούταρχο, Θουκυδίδη, Αισχύλο, Πυθαγόρα, Αρχιμήδη, Επίκουρο, να θεοποιήσουν την ύψιστη ανθρώπινη ηδονή, τον έρωτα, να κάνουν την σημερινή ανθρωπότητα, μετά από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, να καταφεύγουν, σε ότι αφορά στο σήμερα, σ’ αυτούς.
Ναι, να καταφεύγουν σ’ αυτούς, ίσως για όλα πλην του πνεύματος των Ολυμπιακών αγώνων. Οι απόψεις τους, σήμερα, για τους μεγαλόσχημους της ΔΟΕ, του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ, είναι αδιάφορες και προέχουν οι απόψεις της Nike, Adidas, Puma και των διάφορων βιοφαρμακευτικών εταιρειών που παράγουν ”νόμιμα” σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής. Οι αχρείοι…
Βασίλης Α. Βαφιάδης
Σέρρες, 10.5.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου