Ιστορική ανάδρομη στις προεκλογικές αφίσες της Ελλάδας

Τι είναι η αφίσα; Προέρχεται από το λατινικό affixus που σημαίνει επικολλημένος, συνδεδεμένο. Είναι ένα επικοινωνιακό μέσο και παράλληλα πηγή ιστορικών πληροφοριών. Ιδιαίτερα στην εξέλιξη της πολιτικής ιστορίας του τόπου μας, η πολιτική αφίσα ακολουθεί δίπλα δίπλα.




 Σύμμαχος της αφίσας είναι και αφισοκολλητής, συνήθως θερμόαιμος οπαδός του κάθε κόμματος τις προηγούμενες δεκαετίες, που αντικαταστάθηκε απο επαγγελματικά πλέον συνεργεία.
Ιστορικά τοποθετούνταν σε χώρους όπου σύχναζαν άνθρωποι όπως τα καφενεία, πολυσύχναστους δρόμους, ήταν αναρτημένες σε στύλους της ΔΕΗ ή Δημοτικου φωτισμού, εγκατελειμένα μαγαζιά, μετέπειτα σε αυτοκίνητα ως και σε… γαϊδούρια!
Τα τελευταία χρόνια έχουν θεσπιστει να ορίζονται απο τις Δημοτικές αρχές, θέσεις όπου θα κολούνται οι αφίσες. Μέτρο που συχνά καταστρατηγείται!

Η πρώτη πολιτική αφίσα εμφανίστηκε το 1850 από τους επτανήσιους Ριζοσπάστες

Στην περίοδο μέχρι τον εμφύλιο πόλεμο, στις αφίσες παρατηρείται η συμβολική εικόνα, τα έντονα χρώματα και τα συνθήματα.

Η προπαγάνδα είναι εμφανής, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των δημοψηφισμάτων.

Από την δεκαετία του 1950 και μετά αρχίζουν να δημιουργούνται αφίσες πιο στοχευμένες,με τις προσωπογραφίες να συνεχίσουν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και με καυστικά σχόλια ..και οι δρόμοι συνεχίζουν να πλημμυρίζουν από αφίσες.

Στην περίοδο της διδακτορίας υπήρχαν οι προπαγανδιστικές της τότε εξουσίας.

Δεν έλειπαν και αυτές της αντίστασης στην εξουσία. Η επταετία της δικτατορίας και η εξέγερση του πολυτεχνείου απέδειξαν τη σημασία της πολιτικής αφίσας.

Στις εκλογές του 1974 εμφανίζεται η ιστορική αφίσα του Καραμανλή, που υιοθετήθηκε ως ο μαχητή της Ελλάδας.

Μετά το 1974 παρατηρήθηκε έκρηξη των πολιτικών αφισών εφόσον έγινε και η νομιμοποίηση των πολιτικών κομμάτων.

Ο ιδεολογικός χαρακτήρας των κομμάτων είναι εμφανής στις αφίσες τους.

Και φυσικά οι αφίσες των δύο μεγάλων κομμάτων.

Την δεκαετία του 1980 η πολιτική διαφήμιση επηρεάστηκε πολύ από την είσοδο της τηλεόρασης. Τότε εγκαταλείπεται η ζωγραφική στις αφίσες και εγκαινιάζεται η χρήση του φωτομοντάζ.

Εκείνη τη δεκαετία εμφανίζονται πολλές καινούργιες διαφημιστικές εταιρίες στον ελλαδικό χώρο. Οι αφίσες πλέον χρησιμοποιούν σλόγκαν κομματικά και φωτογραφίες. Τα χρώματα είναι προσεγμένα και τα μηνύματα που περνάνε είναι καλά σχεδιασμένα καθώς το προϊόν που πουλάνε οι εταιρείες διαφήμισης είναι οι πολίτικοι. Το λογότυπο του κάθε κόμματος γίνεται η μάρκα της “εταιρείας κόμματος”.

Μετά το 1985 ξεκινάει ο “πόλεμος” των δύο μεγάλων κομμάτων όπως φαίνεται και στις παρακάτω αφίσες.

Και συνεχίζοντας την δεκαετία του 1980, εμφανίζεται η πολυφωνία και στις αφίσες καθώς γίνονται κι προσπάθειες να επηρεαστεί ο “μεσαίος χώρος”

Μετά το πέρας των εκλογών, οι πολιτικές αφίσες χάνουν τον επικοινωνιακό τους ρόλου και γίνονται έρμαιο της ιστορίας και των … οδοκαθαριστών. Το 2000 είναι το έτος θανάτους της πολιτικής αφίσας εν μέρη γιατί βάση νόμου απαγορεύεται η ανάρτησή τους.

Πηγές: Εφημερίδα Έθνος, Ένθετο Επτά Ημέρες της Καθημερινής (Απρίλιος 2000), sansimera.gr

Σκίτσο: Ορνεράκης

anexartitos.gr