Με την εισαγωγή νέων μέτρων για τα πλαστικά μιας χρήσης, καθώς και για τα απομακρυσμένα αλιευτικά εργαλεία, η πρόταση θα συμβάλει στη μετάβαση της Ευρώπης σε κυκλική οικονομία.
Τα αλιευτικά εργαλεία (δίχτυα, γραμμές, παγίδες …) αντιπροσωπεύουν το 27% όλων των απορριμμάτων στην παραλία. Με την πρότασή της, η Επιτροπή θα ενθαρρύνει όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες να αποκομίσουν το μέγιστο των εγκαταλελειμμένων αλιευτικών εργαλείων στην ακτή και να την συμπεριλάβουν στα ρεύματα αποβλήτων και ανακύκλωσης. Ειδικότερα, οι παραγωγοί πλαστικών αλιευτικών εργαλείων θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος συλλογής αποβλήτων από τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής , τη μεταφορά και επεξεργασία τους. Θα καλύψουν επίσης το κόστος των μέτρων ευαισθητοποίησης.
Το νέο αυτό μέτρο βασίζεται σε υφιστάμενους κανόνες όπως η οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική και συμπληρώνει άλλες δράσεις που έχουν ληφθεί κατά της ρύπανσης της θάλασσας, όπως στην οδηγία για τις λιμενικές εγκαταστάσεις.
Η πρόταση θα υποβληθεί τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προς έγκριση.
Γιατί συμπεριλαμβάνονται τα αλιευτικά εργαλεία στην πρόταση της Επιτροπής για μείωση του αντίκτυπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον;
Τα εγκαταλελειμμένα, χαμένα ή απορριφθέντα αλιευτικά εργαλεία αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο των θαλάσσιων απορριμμάτων που βρέθηκαν στις ευρωπαϊκές θάλασσες ή πάνω από 11.000 τόνους ετησίως. Σχεδόν το ήμισυ του “μεγάλου μπαλώματος σκουπιδιών” στον Ειρηνικό Ωκεανό αποτελείται από τέτοια αλιευτικά εργαλεία. Εκτιμούμε ότι στην ΕΕ, το 20% των εργαλείων χάνονται στη θάλασσα. Οι λόγοι για αυτήν την απώλεια ποικίλλουν, από ατυχήματα, καταιγίδες και εμπλοκή σε εσκεμμένη εγκατάλειψη
Τα αλιευτικά εργαλεία έχουν σχεδιαστεί για να πιάσουν θαλάσσιους οργανισμούς και θα συνεχίσουν να εμπλέκουν τη θαλάσσια ζωή ακόμη και αν χάνονται («αλιεία φάντασμα»). Είναι σχεδιασμένο για να είναι ανθεκτικό στο θαλάσσιο περιβάλλον και χρειάζεται πολλά χρόνια για να υποβαθμιστεί. Οι εργαλεία με μονόινα νήματα αλιείας εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν 600 έτη για να υποβαθμιστούν.
Πώς θα βοηθήσει η πρόταση αυτή να λύσει το θέμα των εγκαταλελειμμένων, χαμένων ή απορριφθέντων αλιευτικών εργαλείων;
Το πλαστικό που χρησιμοποιείται για τα αλιευτικά εργαλεία είναι πολύ υψηλής ποιότητας, αλλά το ποσοστό ανακύκλωσης είναι μικρό. Μόνο το 1,5% των εργαλείων ανακυκλώνεται αποτελεσματικά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρόταση παρέχει εργαλεία και κίνητρα για τη διευκόλυνση της ανάκτησης, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης του πλαστικού υλικού σε αλιευτικά εργαλεία.
Συγκεκριμένα, θέλουμε να κλείσουμε τον βρόχο προσθέτοντας τα υπάρχοντα μέτρα στα συστήματα επέκτασης της παραγωγικότητας (EPR). Αυτό θα εξασφαλίσει ότι η διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων από τα αλιευτικά εργαλεία, μόλις φθάσουν στην ξηρά, είναι ευθύνη των παραγωγών.
Με την πρόταση αυτή, όλοι οι αλιείς μπορούν να είναι σίγουροι ότι τα αλιευτικά εργαλεία που επιστρέφονται στην ακτή θα διοικούνται σωστά σε ένα ειδικό δίκτυο απορριμμάτων και ανακύκλωσης.
Είμαι ψαράς. Γιατί πρέπει να επιστρέψω τα αλιευτικά εργαλεία πίσω στο λιμάνι;
Οι αλιείς έχουν ήδη την υποχρέωση (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου) να ανακτούν ή να αναφέρουν τα χαμένα εργαλεία. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τη μακροπρόθεσμη παραγωγικότητα. Ως ψαράς, πρέπει μόνο να επωφεληθείτε από έναν καθαρό ωκεανό. Οι εκτιμήσεις του κόστους απομάκρυνσης απορριμμάτων από δίχτυα, ζημιών στα αλιεύματα, επισκευής εργαλείων, εμπλοκών ελίκων και παρεμποδισμένων συστημάτων ψύξης κυμαίνονται μεταξύ 1 και 5% των εσόδων.
Και η απειλή αυξάνεται. Επειδή το πλαστικό αποικοδομείται μόνο σε χρονοδιαγράμματα αιώνων, συσσωρεύεται στις θάλασσες και τους ωκεανούς μας. Παραμένοντας ανεξέλεγκτη, θα μπορούσε να απειλήσει τη βιομηχανία θαλασσινών.
Τι γίνεται με τα απόβλητα που παράγονται από άλλα πλοία; Δεν πρέπει να καλύπτεται και αυτό;
Η πρόταση αναθεώρησης της νέας οδηγίας σχετικά με τις εγκαταστάσεις υποδοχής λιμένων (COM (2018) 33 τελικό) προχωρεί πολύ για να εξασφαλιστεί ότι τα απόβλητα που παράγονται από πλοία παραδίδονται στις κατάλληλες λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αντί να απορρίπτονται στη θάλασσα. Η οδηγία ρυθμίζει την απόρριψη αποβλήτων από όλα τα πλοία στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των αλιευτικών σκαφών και των σκαφών αναψυχής. Απαιτεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ να προβλέψουν κατάλληλες λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής και τα πλοία να παραδώσουν τα απόβλητά τους στις εγκαταστάσεις αυτές πριν από την αναχώρηση από το λιμάνι. Απαιτεί επίσης από τα κράτη μέλη τη θέσπιση συστημάτων ανάκτησης του κόστους, τα οποία δεν πρέπει να παρέχουν κίνητρα στα πλοία να εκφορτώσουν τα απόβλητά τους στη θάλασσα. Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για μια νέα οδηγία για τις λιμενικές εγκαταστάσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση των θαλάσσιων απορριμμάτων από θαλάσσιες πηγές.
Πώς μπορεί η οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον να διευκολύνει τους αλιείς να επιστρέψουν τα εργαλεία τους;
Μέχρι σήμερα, τα λιμάνια μπόρεσαν να χρεώνουν τους αλιείς για την απομάκρυνση ανακτηθέντων αλιευτικών εργαλείων που έχουν εγκαταλειφθεί, χαθεί ή διατεθεί στην ξηρά, πέραν της συνήθους αμοιβής τους. Η πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση της οδηγίας για τις λιμενικές υποδομές (COM (2018) 33 τελικό) καταργεί αυτό το αντικίνητρο. Ωστόσο, το κόστος των λιμένων για την επέκταση των εγκαταστάσεων και τη λειτουργία τους θα μπορούσε να επανέλθει στο λιμενικό τέλος, αυξάνοντας έτσι το συνολικό κόστος για τους αλιείς.
Εδώ μπαίνει η επέκταση της ευθύνης του παραγωγού. Στο πλαίσιο αυτού του καθεστώτος, οι παραγωγοί αναλαμβάνουν την ευθύνη (και το κόστος) για τη διαχείριση του πλαστικού εξοπλισμού αλιευτικών εργαλείων μόλις εκφορτωθούν. Έτσι, αυτό θα μειώσει το κόστος λιμένων για τους αλιείς, ιδίως σε μικρούς αλιευτικούς λιμένες, και θα επιταχύνει την ανάπτυξη ειδικής ροής αποβλήτων για τα απόβλητα αλιευτικών εργαλείων. Κατά συνέπεια, οι αλιείς θα έχουν μια σαφή και αδιαμφισβήτητη λύση, με ελάχιστο επιπλέον κόστος, για τα εργαλεία που φέρνουν πίσω στην ακτή, επιτρέποντάς τους να συμμορφωθούν με τις νομικές υποχρεώσεις τους.
Πόσο κοστίζει η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας;
Παραδείγματα από την Ισλανδία και τη Νορβηγία δείχνουν ότι τα αποτελεσματικά συστήματα μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλά ποσοστά επιστροφής εργαλείων που ωφελούν την οικονομία εν γένει και ειδικότερα τον κλάδο της αλιείας. Το κόστος των καθεστώτων εκτεταμένης ευθύνης του παραγωγού για αλιευτικά εργαλεία θα εμπίπτει κατά κύριο λόγο στους παραγωγούς αλιευτικών εργαλείων που περιέχουν πλαστικά. Οι παραγωγοί θα φέρουν την ευθύνη και το κόστος διαχείρισης των παλαιών αλιευτικών εργαλείων που περιέχουν πλαστική ύλη μόλις εκφορτωθούν. Εκτιμούμε ότι το πρόσθετο κόστος για τους αλιείς ανέρχεται στο 0,16% των εσόδων. Οι αλιείς και οι βιοτεχνικοί παραγωγοί αλιευτικών εργαλείων που περιέχουν πλαστικό δεν θα καλυφθούν από το εκτεταμένο σύστημα ευθύνης του παραγωγού.
Τι γίνεται με την ανταμοιβή των αλιέων για την περισυλλογή χαμένων εργαλείων από την θάλασσα;
Ήδη από το 2008, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και ο προκάτοχός του, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, παρέχουν χρηματοδοτική στήριξη για την ανάκτηση απορριμμάτων και εργαλείων από τη θάλασσα, καθώς και τη βελτίωση της υποδομής διαχείρισης αποβλήτων και των διαδικασιών διαχείρισης πλοίων και λιμένων. Για την περίοδο 2014-2020, έχουν χορηγηθεί 53 εκατομμύρια ευρώ σε τέτοια έργα. Το μέτρο αυτό αφορά τα εργαλεία που χάθηκαν τα προηγούμενα έτη. Θα μειώσει την ποσότητα εργαλείων στη θάλασσα, αλλά δεν θα αποτρέψει περαιτέρω απώλειες. Συνεπώς, αυτό συμπληρώνει την παρούσα πρόταση.
alieftikanea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου