Με πολλές εναλλαγές στα τοπία της- επιβλητικά βουνά, γαλήνιες λίμνες, ποτάμια, απέραντες γαλάζιες ακρογιαλιές και εύφορες πεδιάδες- πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, η Κεντρική Μακεδονία γοητεύει τους επισκέπτες της.
Η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι η μεγαλύτερη σε έκταση (18.811 τ.χμ) και δεύτερη σε πληθυσμό περιφέρεια της Ελλάδας. Προς βορρά συνορεύει με την ΠΓΔΜ και τη Βουλγαρία.
Συνορεύει, επίσης, με τις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας. Το νότιο κομμάτι βρέχεται από τους κόλπους Θερμαϊκό, Τορωναίο, Σιγγιτικό και Στρυμονικό.
Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της περιφέρειας είναι η Θεσσαλονίκη, στην ευρύτερη περιοχή της οποίας είναι συγκεντρωμένο σχεδόν το μισό του πληθυσμού της.
Η περιφέρεια διαιρείται σε επτά περιφερειακές ενότητες, που ταυτίζονται γεωγραφικά με τους αντίστοιχους νομούς: Ημαθίας με έδρα τη Βέροια, Θεσσαλονίκης με έδρα τη Θεσσαλονίκη, Κιλκίς με έδρα το Κιλκίς, Πέλλας με έδρα την Έδεσσα, Πιερίας με έδρα την Κατερίνη, Σερρών με έδρα τις Σέρρες και Χαλκιδικής με έδρα τον Πολύγυρο.
Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Η Κεντρική Μακεδονία είναι μία περιοχή με πλούσια ιστορία και μνημεία ορόσημα. Το φυσικό πέρασμα των στενών του Ολύμπου που ανοίγει τη νότια πύλη της Κεντρικής Μακεδονίας, όπως η κοιλάδα του Παγγαίου τη βόρεια, προετοιμάζει τον επισκέπτη για τη συνέχεια του ταξιδιού του στη γη του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου.
Καταπράσινες οροσειρές, απότομα φαράγγια, μονοπάτια που περνούν από γραφικά χωριουδάκια και αμπελώνες, χιονισμένες βουνοκορφές, αφήνουν το στίγμα τους στις αναμνήσεις του ταξιδευτή.
Στον αντίποδα των ορεινών όγκων, ξεκινώντας από τους ανατολικούς πρόποδες του Ολύμπου, απλώνονται οι ακρογιαλιές του Θερμαϊκού, στις οποίες καταλήγουν τα μεγαλύτερα ποτάμια της Ελλάδας. Ο «καμβάς των χρωμάτων» ολοκληρώνεται στις όμορφες παραλίες της Χαλκιδική.
Το ενδιαφέρον, όμως, του επισκέπτη δεν περιορίζεται μόνο στις φυσικές ομορφιές. Η Κεντρική Μακεδονία κρύβει στα «σπλάχνα» της όλες τις ιστορικές περιόδους του πολιτισμού μας: από το σπήλαιο των Πετραλώνων στη Χαλκιδική, τη νεολιθική θέση στον Μακρύγιαλο της Κατερίνης, την Άσσηρο Θεσσαλονίκης την Εποχή του Χαλκού, το νεκροταφείο τύμβων της Βεργίνας.
Εξίσου σημαντικά είναι και τα ιστορικά μνημεία του Βυζαντίου, που απλώνονται στα κάστρα και στις πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας, στην Αμφίπολη, στη Θεσσαλονίκη και στη Βέροια, καθώς και τα μοναστήρια του Αγίου Όρους, μοναδική πολιτιστική κληρονομιά.
Μνημεία που ξεχωρίζουν είναι ο Λευκός Πύργος, η Αψίδα του Γαλέριου, τα Βυζαντινά Τείχη στη Θεσσαλονίκη, οι Βασιλικοί Τάφοι της Βεργίνας, το τέμενος - μαυσωλείο του Γαζή Εβρενος στα Γιαννιτσά, το Κάστρο του Πλαταμώνα, τα Βυζαντινά Μοναστήρια των Σερρών, το πάρκο του Αριστοτέλη στα Στάγειρα Χαλκιδικής.
Η Κεντρική Μακεδονία δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να περιδιαβούν τις ομορφιές της σε ορεινές και ημιορεινές διαδρομές, να ταξιδέψουν στους εύφορους κάμπους, να αγναντεύουν τις θάλασσες, να μάθουν την ιστορία της, να γευτούν τις λιχουδιές της όλες τις εποχές του έτους.
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΟΥΡΑΝΙΣΚΟΥΣ ΥΨΗΛΩΝ "ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ"
Πολλές περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης έχουν να επιδείξουν πλήθος τοπικών προϊόντων. Οι πιο χαρακτηριστικές είναι η Δορκάδα με το γιαούρτι της, ο Σοχός με το κασέρι, τα καρύδια και το μέλι, η Μηχανιώνα και η Επανομή με τα ψάρια, η Όσσα με τα κεράσια, τα Βασιλικά με τα λουκάνικα, η Νέα Χαλκηδόνα με τα σουβλάκια.
Επίσης, αρκετά μέρη φημίζονται για το κρασί τους, όπως η Νέα Αγχίαλος, η Νέα Μεσήμβρια και πρόσφατα η περιοχή του Ασκού, για τα παραδοσιακά ζυμαρικά αλλά και τα βιολογικά προϊόντα.
Σε ολόκληρο το νομό υπάρχουν εργαστήρια που παράγουν παραδοσιακά προϊόντα και τα διαθέτουν είτε απευθείας στους καταναλωτές, είτε μέσω καταστημάτων.
Στο νομό Ημαθίας, μπορεί να ξεχωρίζει το ρεβανί Βεροίας, ωστόσο πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις, οι οποίες συνεισφέρουν στην προβολή του γαστρονομικού τουρισμού.
Σημείο αναφοράς αποτελεί η πλούσια τοπική γαστρονομική παράδοση του νομού Κιλκίς. Οι πιο σημαντικές πόλεις και χωριά που φημίζονται για τη γαστρονομική παράδοση τους είναι η Γουμένισσα, το Παλαιό Γυναικόκαστρο, το Πολύκαστρο, ο Φανός, η Δοϊράνη, το Σκρα, η Γρίβα και τα Λιβάδια.
Στην Πέλλα, όλες σχεδόν οι περιοχές, έχουν να επιδείξουν πλήθος τοπικών προϊόντων. Οι πιο χαρακτηριστικές είναι η περιοχή της Αριδαίας με την πιπεριά, ο Αρχάγγελος με τις πατάτες, η Έδεσσα, ο Αγρας, η Κερασιά, η Φλαμουριά με τα γνωστά κεράσια Βοδενών, η Σκύδρα με τα ροδάκινα, η Αρνισσα με τα μήλα, καθώς και η περιοχή των Γιαννιτσών με το κρασί της.
Στην Πιερία, οι επισκέπτες μπορούν να γευτούν παραδοσιακά προϊόντα και συνταγές όπως: γλυκά του κουταλιού, λικέρ φρούτων, τραχανά και μαρμελάδες. Ορισμένες από τις πόλεις και τα χωριά που φημίζονται για τη γαστρονομική τους παράδοση είναι ο Παλιός και Νέος Παντελεήμονας, το Λιτόχωρο, η Μεθώνη, το Ελατοχώρι και ο Κολινδρός.
Στις Σέρρες, ξεχωρίζουν ο ακανές, η σερραϊκή μπουγάτσα, το τουλουμπάκι και το ούζο. Στο δήμο Νέας Ζίχνης το τοπικό παραδοσιακό προϊόν που δεσπόζει είναι το κεράσι, ενώ τα δημοτικά διαμερίσματα της Βισαλτίας και Τριανταφυλλιάς φημίζονται για την παραγωγή κρασιού και αμυγδάλων, αντίστοιχα. Ο δήμος Ηράκλειας είναι γνωστός για τα λουκάνικα τζουμαγιάς, ενώ οι περιοχές Λιθοτόπου και Βαλτερού είναι ονομαστά για τα αλιεύματα και τον αραβόσιτο.
Στη Χαλκιδική, η πλούσια γαστρονομική παράδοση του νομού χάνεται στο βάθος των αιώνων. Πυρήνες αριστείας του νομού αποτελούν η Ολυνθος, ο Ταξιάρχης, ο Πολύγυρος και τα Βράσταμα. Το καλοκαίρι, στα Νέα Μουδανιά γίνεται η γιορτή της Σαρδέλας, ενώ πραγματοποιείται στην Ολυνθο η γιορτή της Ελιάς.
ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ-ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ
-Ημαθία
Το πλέον χαρακτηριστικό της πρωτεύουσας του νομού, της Βέροιας, είναι οι πολυάριθμοι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί που είναι διασκορπισμένοι σε ολόκληρη την πόλη. Λόγω της πληθώρας των εκκλησιών της και του θρησκευτικού της χαρακτήρα η Βέροια αναφέρεται ως «μικρή Ιερουσαλήμ». Μόνο στο κέντρο διασώζονται 48 εκκλησίες, αρκετές από τις οποίες δεν διατηρούν την αρχική τους μορφή λόγω μεταγενέστερων επισκευών.
Στη διατηρητέα συνοικία της Κυριώτισσας μπορεί κανείς να δει και τμήματα από τα περίφημα βυζαντινά τείχη. Στην περιοχή βρίσκεται και το Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας, που στεγάζεται στο Μύλο του Μάρκου, ένα διατηρητέο κτίσμα βιομηχανικού χαρακτήρα της πρώτης δεκαετίας του 20ου αιώνα.
Στη συνοικία της Καρυώτισσας ο επισκέπτης μπορεί ακόμη να θαυμάσει τα πολυάριθμα δείγματα παραδοσιακής βεροιώτικης αρχιτεκτονικής. Χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής αυτής είναι το αρχοντικό Σαράφογλου, που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο Βέροιας. Ανάλογα είναι και τα οικήματα που συναντά κανείς στην επίσης διατηρητέα συνοικία Μπαρμπούτα.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας, το οποίο βρίσκεται σε μία από τις ωραιότερες περιοχές της πόλης, κοντά στο εξοχικό κέντρο «Εληά».
Δείγματα παραδοσιακής μακεδονικής αστικής αρχιτεκτονικής υπάρχουν και στη Νάουσα. Εκτός από τα εντυπωσιακά αρχοντικά ο επισκέπτης θαυμάζει αρκετά παλιά εργοστάσια, που χρονολογούνται κυρίως από το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα, όταν η Νάουσα ήταν από τα πιο σημαντικά κλωστοϋφαντουργικά και νηματουργικά κέντρα της Ευρώπης.
Πάνω από τους καταρράκτες της Αραπίτσας υψώνεται ένα σύγχρονο γλυπτό μνημείο αφιερωμένο στις γυναίκες και στα παιδιά που θυσιάστηκαν πέφτοντας στα νερά τον Απρίλιο του 1822 προκειμένου να μη συλληφθούν από τους Τούρκους. Στην περιοχή υπάρχει το Άλσος του Αγίου Νικολάου και η Σχολή του Αριστοτέλη στην αρχαία Μιέζα.
Η Βεργίνα είναι αναμφισβήτητα ο πιο σημαντικός αρχαιολογικός χώρος του νομού Ημαθίας. Η σκαπάνη του αρχαιολόγου Μανόλη Ανδρόνικου έφερε στο φως το 1977 τους βασιλικούς τάφους της Μεγάλης Τούμπας, ανάμεσα στους οποίους σημαντικότερος ήταν εκείνος του Φιλίππου Β'. Η ανακάλυψη αυτή θεωρήθηκε ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά γεγονότα του 20ου αιώνα.
Στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά, βρίσκεται το πνευματικό κέντρο του ποντιακού ελληνισμού, η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά. Το τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου συρρέουν χιλιάδες προσκυνητές από όλα τα μέρη της χώρας και το εξωτερικό. Η περιφορά της εικόνας γίνεται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και είναι από τις πιο κατανυκτικές ακολουθίες.
Στο νομό Ημαθίας υπάρχουν και τρία χιονοδρομικά κέντρα: το Σέλι, τα Τρία - Πέντε Πηγάδια και το Ελάφι, το μοναδικό ιδιωτικό χιονοδρομικό κέντρο της Ελλάδας.
- Θεσσαλονίκη
Ο Λευκός Πύργος, η Αψίδα του Γαλερίου, γνωστή ως Καμάρα, και η Ροτόντα είναι σήματα κατατεθέν για τη Θεσσαλονίκη. Οι επισκέπτες που ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για την πόλη και γενικότερα τη Μακεδονία μπορούν να επισκεφτούν το Αρχαιολογικό Μουσείο που βρίσκεται απέναντι από την κεντρική πύλη της Διεθνούς Εκθέσεως.
Στα πιο εντυπωσιακά μνημεία ανήκουν και τα βυζαντινά τείχη. Τμήματα τους μπορούν οι επισκέπτες να δουν πάνω από την Εγνατία οδό, μπροστά από την παλιά Φιλοσοφική Σχολή και από το ύψος της οδού Ολυμπιάδος ως το Επταπύργιο στην Άνω Πόλη και τις Συκιές.
Ο πλέον γνωστός ναός της Θεσσαλονίκης είναι του Αγίου Δημητρίου, προστάτη της πόλης. Κάτω από το ιερό του ναού υπάρχει υπόγειος χώρος, γνωστός ως Κρύπτη. Πρόκειται για τμήμα του λουτρού, όπου φυλακίστηκε και μαρτύρησε ο άγιος Δημήτριος.
Εκκλησίες που δεσπόζουν ανάμεσα στις σύγχρονες πολυκατοικίες είναι επίσης η μεγαλοπρεπής Αγία Σοφία, στον κεντρικό τρούλο της οποίας σώζεται ένα ψηφιδωτό με την Ανάληψη, η Παναγία των Χαλκέων και η Αχειροποίητος.
Κατά τον 15ο και 16ο αιώνα όλοι οι μεγάλοι βυζαντινοί ναοί της Θεσσαλονίκης μετατράπηκαν σε τζαμιά. Το Χαμζά Μπέη τζαμί στην πλατεία Αλεξάνδρου είναι ίσως από τα πιο παλιά, ενώ σημαντικό είναι και το Αλατζά Ιμαρέτ κοντά στον ναό Αγίου Δημητρίου.
Στην Ανω Πόλη, τη βορειότερη και υψηλότερη «εντός των τειχών» περιοχή της Θεσσαλονίκης, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν σπίτια από την εποχή της τουρκοκρατίας, οργανωμένα σε νησίδες - γειτονιές (μαχαλάδες).
Σημαντικά οικοδομήματα, που αποδεικνύουν την οικονομική και πολιτισμική άνθηση των τελών του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, είναι οι διάφορες επαύλεις νεοκλασικού ρυθμού. Ανάμεσα τους η Βίλα Αλλατίνη.
Στη Θεσσαλονίκη, η οποία είναι γνωστή και για τον συνεδριακό τουρισμό, αξίζει κανείς ακόμη να επισκεφτεί: το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Μουσείο Ατατούρκ, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Κινηματογράφου και τα Συμμαχικά Νεκροταφεία Ζέιτενλικ.
Εκτός της πόλης της Θεσσαλονίκης, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν γουίντ σέρφινγκ στη λίμνη Βόλβη, περίπατο στο φαράγγι της Ρεντίνας και να επισκεφτούν τα ιαματικά λουτρά Λαγκαδά.
Στα φυσικά τοπία της περιοχής είναι επίσης το Δέλτα Αξιού - Λουδία Αλιάκμονα, η λίμνη Κορώνεια, η λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου, τα Μακεδονικά Τέμπη δήμου Βόλβης, ο Βοτανικός Κήπος Ηλιούπολης και το Φράγμα Θέρμης.
- Κιλκίς
Η πόλη του Κιλκίς είναι χτισμένη γύρω από τον λόφο του Αγίου Γεωργίου, τον οποίο αξίζει να επισκεφτεί κάποιος για τον ομώνυμο βυζαντινού ρυθμού ναό του 1830 και το εντυπωσιακό διώροφο σπήλαιο, ένα φυσικό αρχιτεκτονικό θαύμα με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Εκεί υπάρχει και το Πολεμικό Μουσείο που φιλοξενεί στις συλλογές του ντοκουμέντα και κειμήλια από τους Βαλκανικούς Πολέμους, καθώς και το Λαογραφικό Μουσείο Κιλκίς. Κατεβαίνοντας κανείς από τον λόφο του Αγίου Γεωργίου συναντά το Αρχαιολογικό Μουσείο με εκθέματα από την Εποχή του Χαλκού.
Σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από το Κιλκίς βρίσκεται η λίμνη Δοϊράνη και το ομώνυμο χωριό, όπου υπάρχει το μνημείο που έστησαν οι Βρετανοί για τους στρατιώτες που έχασαν στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι όχθες της Δοϊράνης που κατά τα δύο τρίτα ανήκει στην ΠΓΔΜ, καλύπτονται από λευκά κοχύλια.
Παραδίπλα, είναι το μικρό χωριό Σκρα. Έχει πάρει το όνομα του από τη γειτονική ορεινή κορυφή Σκρα ντι Λέγκεν, όπου έλαβε χώρα η ομώνυμη μάχη τον Μάιο του 1918, στο πλαίσιο των επιχειρήσεων του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην Αξιούπολη, που είναι χτισμένη δίπλα στον Αξιό ποταμό, ο ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφτεί τον μεταβυζαντινό ναό του Αγίου Δημητρίου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και τους καταρράκτες.
Στα όρια του νομού Κιλκίς βρίσκεται η Πικρολίμνη. Η περιοχή αποτελεί έναν τόπο με ειδικό τουριστικό ενδιαφέρον, αφού στις όχθες της λίμνης βρίσκεται το πρώτο οργανωμένο κέντρο πηλοθεραπείας στα Βαλκάνια.
- Πέλλα
Η πόλη της Έδεσσας φημίζεται για τους καταρράκτες της. Οι ανασκαφές του Λόγγου, το μεσαιωνικό τείχος της πόλης, το πέτρινο τοξωτό γεφύρι στο Κιουμπρί, η διατηρητέα συνοικία Βαρόσι αλλά και ο πέτρινος πύργος με τα έξι ρολόγια στην πλατεία Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποδεικνύουν τη διαχρονία της Έδεσσας.
Στα βόρεια του δημαρχείου της πόλης περνάει ο ποταμός Βόδας. Οι επισκέπτες αξίζει να δουν το Υπαίθριο Μουσείο Νερό και το Κανναβουργείο, ενώ αξιοσημείωτο μνημείο είναι το Γενί Τζαμί που σήμερα λειτουργεί ως αρχαιολογικό μουσείο. Πρόκειται για το μοναδικό τζαμί στην Εδεσσα που διατηρεί την αρχική του μορφή χωρίς μετατροπές.
Στα δυτικά της Έδεσσας εκτείνεται η επαρχία Βεγορίτιδας. Μπροστά στη λίμνη, που είναι η βαθύτερη της Ελλάδας και δεύτερη σε μέγεθος, βρίσκεται η Αρνισσα, ένα γραφικό κεφαλοχώρι. Ακολουθώντας τον παραλίμνιο δρόμο οι επισκέπτες ανεβαίνουν στο όρος Καϊμακτσαλάν, εκεί όπου βρίσκεται ο Παλαιός Αγιος Αθανάσιος, ένα χωριό που αποτελεί παραδοσιακό οικισμό και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου τους χειμερινούς μήνες, καθώς βρίσκεται σε απόσταση «αναπνοής» από το χιονοδρομικό κέντρο Βόρας.
Στα βόρεια της Έδεσσας είναι η επαρχία Αλμωπίας, με τα παραδοσιακά χωριά Ανω Λουτράκι και Σωσσάνδρα. Η περιοχή είναι γνωστή για τις ιαματικές πηγές Λουτρακίου - Πόζαρ. Πέντε ιαματικές πηγές αναβλύζουν κατά μήκος της κοίτης του θερμοποτάμου, ο οποίος συνεχίζει τη ροή του στη λεκάνη της Αλμωπίας. Επίσης, υπάρχει και το σπήλαιο του Λουτρακίου, όπου εντοπίστηκαν ίχνη κατοίκησης από τη Νεολιθική Εποχή και την Εποχή του Χαλκού.
Στους πρόποδες του όρους Πάικο βρίσκεται η πόλη των Γιαννιτσών. Η περίφημη λίμνη, γνωστή και ως λίμνη του Λουδία, υπολογίζεται ότι σχηματίστηκε γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. Στο κέντρο των Γιαννιτσών υψώνεται ο Πύργος του Ρολογιού, ενώ σε μικρή απόσταση υπάρχουν τα μουσουλμανικά μαυσωλεία. Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να δουν το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Γιαννιτσών, ενώ αξιόλογο μνημείο είναι και ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Στο νομό υπάρχει και ο εξαιρετικής σημασίας αρχαιολογικός χώρος της Πέλλας. Πρωτεύουσα της αρχαίας Μακεδονίας και πρωτεύουσα σε όλη τη διάρκεια των Ελληνιστικών χρόνων, η Πέλλα εξελίχτηκε αργότερα σε ρωμαϊκή αποικία και πόλη της επαρχίας Μακεδονίας. Σήμερα, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας που χτίστηκε στις υπώρειες του λόφου, έρχεται να διαδραματίσει το δικό του ρόλο στην ανάδειξη της μακεδονικής ιστορίας και πολιτισμού.
Οι άλλοι ορεινοί όγκοι του νομού, το Πίνοβο και η Τζένα, το Πάικο και το Βέρμιο προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες με τα μονοπάτια τους. Οι καταβάσεις στα ορμητικά νερά του Μογλενίτσα, η κωπηλασία στο Λουδία και η συγκίνηση της γνωριμίας με τον αεραθλητισμό στις εγκαταστάσεις της Αερολέσχης κοντά στην Παναγίτσα είναι μερικές από τις εμπειρίες για τον επισκέπτη.
- Πιερία
Η Πιερία είναι ένας ιστορικός τόπος και μία προνομιούχα από τη σκοπιά των γεωφυσικών πλεονεκτημάτων περιοχή. Εκτείνεται ανάμεσα στους μεγάλους ποταμούς Πηνειό και Αλιάκμονα και περιέχει δύο από τα πιο διάσημα βουνά της χώρας, τον Όλυμπο και τα Πιέρια.
Ως τουριστικός προορισμός, συνδυάζει την ιστορία και τη φύση. Μοναδικά βουνά και εξαιρετικές θάλασσες σε κοντινή απόσταση. Σημαντικές αρχαιότητες και σπουδαίους υγροτόπους.
Η πόλη της Κατερίνης είναι χτισμένη στο μέσον της πεδιάδας που σχηματίζει ο Όλυμπος και τα Πιέρια. Τα στενά δρομάκια του κέντρου με τα ελάχιστα νεοκλασικά διώροφα μαρτυρούν την ακμή της πόλης στον μεσοπόλεμο, ενώ αξίζει μία επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Κατερίνης, που στεγάζεται στο κτίριο της Ένωσης Ποντίων και περιλαμβάνει εκθέματα σχετικά με την καθημερινή ζωή τω σε ένα παραδοσιακό ποντιακό σπίτι.
Γύρω στα 12 χλμ νότια της Κατερίνης, είναι το Λιτόχωρο ένας διατηρητέος οικισμός στους πρόποδες του Ολύμπου. Εδώ μπορεί κανείς να δει πολλά παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια, γνωστά και ως καπετανόσπιτα. Το Ναυτικό Μουσείο του Λιτοχώρου προβάλλει την άγνωστη πτυχή της ορεινής κωμόπολης.
Από δω αρχίζει και η ανάβαση στον Όλυμπο, το μυθικό βουνό των 12 Ολύμπιων θεών. Η κατάκτηση της κορυφής του Μύτικα, της ψηλότερης στην Ελλάδα, είναι πρόσκληση και όνειρο κάθε φιλόδοξου ορειβάτη.
Ο πλέον σημαντικός αρχαιολογικός χώρος στην Πιερία είναι το Δίον (αρχαιολογικό πάρκο). Τα πλούσια ευρήματα από την πόλη του Δίου, τον Ολυμπο και όλη την Πιερία στεγάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δίου. Στην ευρύτερη περιοχή του Δίου τα ρέματα που ρέουν στις υπώρειες του Ολύμπου προκαλούν αξιοθέατους καταρράκτες.
Τα ερείπια της αρχαίας Πύδνας, μιας ακόμη σημαντικής μακεδονικής πόλης, βρίσκονται γύρω στα 15 χλμ βορειοανατολικά της Κατερίνης. Στο νομό Πιερίας ξεχωρίζει το διατηρητέο χωριό Παλαιός Παντελεήμονας, με γραφικά λιθόστρωτα δρομάκια και αναπαλαιωμένα πετρόκτιστα σπίτια. Μαζί με τους οικισμούς της Παλιάς Λεπτοκαρυάς και των Παλιών Πόρρων αποτελούν τους τρεις χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς της Πιερίας.
Απέναντι από το χωριό του Παλαιού Παντελεήμονα μπορεί κάποιος να δει να υψώνεται η επιβλητική μεσοβυζαντινή καστρόπολη του Πλαταμώνα. Το Κάστρο του Πλαταμώνα φιλοξενεί πολλές από τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Ολύμπου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Ο νομός Πιερίας για τους λάτρεις των σπορ, εκτός από την ορειβασία στον Όλυμπο, προσφέρει μοναδικές συγκινήσεις στο χιονοδρομικό κέντρο του Ελατοχωρίου, πεζοπορική διαδρομή στο ρέμα του Ορλιά, αλλά και στο Δέλτα του Αλιάκμονα, έναν από τους πλουσιότερους υγρότοπους της χώρας.
- Σέρρες
Ο νομός Σερρών έχει ένα μοναδικό «τουριστικό ανάγλυφο» όπως είναι ο υδροβιότοπος της λίμνης Κερκίνης, το σπήλαιο Αλιστράτης, το φαράγγι του Αγγίτη, το οχυρό του Ρούπελ, τα βυζαντινά μοναστήρια και τα βουνά του Μπέλλες, του Λαϊλιά και του Παγγαίου.
Επιπλέον, στο νομό υπάρχουν αξιόλογοι αρχαιολογικοί και ιστορικοί τόποι. Η πόλη των Σερρών, η περιοχή της Αμφίπολης, η ιερά μονή Ιωάννη του Προδρόμου, η ιερά μονή της Εικοσιφοίνισσας, με σπάνιες αγιογραφίες, και η τοποθεσία Κλειδί, όπου ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος εξολόθρευσε το στρατό των Βουλγάρων το 1014.
Από τα σημαντικότερα αξιοθέατα και μνημεία στην πόλη των Σερρών είναι τα ερείπια της Ακρόπολης, το βυζαντινό φρούριο, το τζαμί του Αχμέτ - πασά και το Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο Μπεζεστέν κλειστή στεγασμένη αγορά του β' μισού του 15ου αι. Σήμερα στην Ελλάδα σώζονται δύο μόνο Μπεζεστένια, της Θεσσαλονίκης κα αυτό των Σερρών. Εξίσου σημαντικό είναι το βραβευμένο από το Συμβούλιο Μουσείων της Ευρώπης Λαογραφικό Μουσείο των Σαρακατσάνων.
H λίμνη της Κερκίνης, είναι ένας από τούς σπουδαιότερους υγροτόπους της Ελλάδος. Στο βιολογικό αυτό σύνολο ζει, αναπτύσσεται και αναπαράγεται σε αριθμό και ποικιλία, ένας πλούσιος κόσμος έμβιων οργανισμών, μια βιοκοινότητα, που η προστασία και διατήρηση της για λόγους ηθικούς, αισθητικούς, επιστημονικούς και οικονομικούς είναι ζωτικής σημασίας.
O Λαϊλιάς, ο δασικός πνεύμονας του νομού Σερρών και ο σημαντικότερος τόπος αναψυχής, βρίσκεται στο δυτικό τμήμα των βουνών της Βρόντους. Στο κέντρο σχεδόν του Λαϊλιά υπάρχει ο Σφαγνώνας Μπαλτά Τσαΐρ, ένας σπουδαίας σημασίας για τη μελέτη της ιστορίας του δάσους, παλαιοβοτανικός χώρος. Ο Σφαγνώνας έχει ανακηρυχθεί «Διατηρητέο μνημείο της Φύσης» και περιοχή «ιδιαιτέρου Φυσικού κάλλους».
Ένα από τα ωραιότερα σπήλαια της Ελλάδας, βρίσκεται νοτιοανατολικά της ιστορικής κωμοπόλεως της Αλιστράτης και σε απόσταση 6 χιλιομέτρων απ' αυτή. Το σπήλαιο, με γνωστή έως και σήμερα επιφάνεια 25.000 τ.μ. είναι σχεδόν επίπεδο και βρίσκεται στη θέση "πετρωτό".
Σε απόσταση μικρή από το τουριστικά άψογα αξιοποιημένο σπήλαιο βρίσκεται το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη μήκους 15 χλμ και βάθους, σε μερικά του σημεία, που φτάνει τα 80 με 100 μέτρα. Το Φαράγγι ξεκινά από τα όρια του δημοτικού διαμερίσματος της Συμβολής και τερματίζει θεαματικά στην πεντάτοξη πέτρινη γέφυρα της Αγγίστας. Κατά μήκος της ροής του ποταμού, που σχηματίζει "μαιάνδρους" και προσφέρεται για "ράφτινγκ".
Οι περισσότεροι παραδοσιακοί οικισμοί βρίσκονται συγκεντρωμένοι στην ανατολική πλευρά του νομού και αποτελούν αξιόλογα «κομμάτια» από αρχιτεκτονικής άποψης και ιστορικής πλευράς. Συγκεκριμένα, οι οικισμοί αυτοί είναι: Εμμανουήλ Παπάς (Δαρνακοχώρι), Αλιστράτη, Ηλιοκώμη, Κορμίστα, Μικρό Σούλιον, Πρώτη και Ροδολίβος (Παγααιοχώρια).
Ο νομός είναι «προικισμένος» και στα ιαματικά λουτρά. Τρεις λουτροπόλεις, Άγκιστρο, Σιδηρόκαστρο και Νιγρίτα προσφέρονται για θεραπευτικούς και όχι μόνο σκοπούς για όλες πλέον τις ηλικίες.
Τέλος «κράχτης» είναι και ο αυτοκινητόδρομος Σερρών, που φιλοξενεί αγώνες αυτοκινήτου και μοτοσικλέτας. Πολύ συχνά γίνονται αγώνες, οπότε οι φίλοι του μηχανοκίνητου αθλητισμού μπορούν να τους παρακολουθήσουν.
- Χαλκιδική
Ο νομός Χαλκιδικής αποτελεί έναν από τους πλέον τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα, λόγω του ιστορικού και πολιτιστικού του πλούτου αλλά και του γεωφυσικού περιβάλλοντος που διαθέτει. Οι καταγάλανες παραλίες, σε συνδυασμό με τις ομορφιές των ορεινών χωριών αλλά και το Αγιο Ορος κάνουν την περιοχή ξεχωριστή.
Η πρωτεύουσα του νομού, Πολύγυρος, είναι χτισμένη στο νότιο τμήμα του Χολομώνα. Σήμερα αποτελεί εμπορικό και διοικητικό κέντρο της Χαλκιδικής, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τον επισκέπτη το Αρχαιολογικό Μουσείο που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Αξίζουν επίσης το Λαογραφικό Μουσείο, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου των αρχών του 19ου αιώνα και το κατάφυτο πάρκο με τις έξι βρύσες.
Κοντά στον Πολύγυρο βρίσκεται το παραδοσιακό χωριό Ταξιάρχης, όπου κύριο εισόδημα των κατοίκων είναι η καλλιέργεια των χριστουγεννιάτικων ελάτων, αλλά και η Αρναία. Επιπλέον, ο νομός διαθέτει έξι πύργους (Γαλάτιστας, Φώκαιας, Ουρανούπολης, Σάνη, Ακάνθου, Ολύνθου και Μαριανών) όπως και το σπήλαιο των Πετραλώνων με το μουσείο του.
Ο πλέον σημαντικός αρχαιολογικός χώρος της Χαλκιδικής είναι αυτός της αρχαίας πόλης Ολύνθου. Στα όρια του αρχαιολογικού χώρου βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Στην ανατολική Χαλκιδική, νοτιοανατολικά του χωριού Ολυμπιάδα, εκτείνεται ο αρχαιολογικός χώρος των Σταγείρων, της πατρίδας του μεγάλου φιλόσοφου Αριστοτέλη.
Η χερσόνησος του Αθω, η ανατολικότερη της Χαλκιδικής, αποτελεί ξεχωριστή μοναστική πολιτεία με μεγάλο αριθμό μοναστηριών, τα οποία ανεγέρθηκαν στα βυζαντινά χρόνια.
Από αυτά τα μοναστήρια τα 17 είναι ελληνικά, ένα είναι ρωσικό (Αγιος Παντελεήμονας), ένα βουλγαρικό (Ζωγράφου) και ένα σερβικό (Χιλιανδαρίου). Κάθε μοναστηριακό συγκρότημα περιβάλλεται από ψηλά τείχη και λειτουργεί σαν μια μικρή πολιτεία.
Στο Άγιον Όρος ο χρόνος κυλά με διαφορετικό τρόπο από ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Από τα 20 μοναστήρια τα 19 ακολουθούν το παλιό ημερολόγιο και μόνο η Μονή Βατοπεδίου ακολουθεί το νέο.
Το εικοσιτετράωρο αρχίζει με τη δύση του ήλιου και όχι με την ανατολή, εκτός από τη Μονή Ιβήρων. Οι 20 μονές με τη σειρά ιεραρχίας τους είναι οι εξής: Μεγίστης Λαύρας, Βατοπεδίου, Ιβήρων, Χιλιανδαρίου, Διονυσίου, Κουτλουμουσίου, Παντοκράτορα, Ξηροποτάμου, Ζωγράφου, Δοχειαρίου, Καροκάλλου, Φιλοθέου, Σίμωνος Πέτρας, Αγίου Παύλου, Σταυρονικήτα, Ξενοφώντος, Γρηγορίου, Εσφιγμένου, Αγίου Παντελεήμονα και Κωνσταμονίτου.
Οι εκκλησίες του Αγίου Όρους έχουν υπέροχες τοιχογραφίες, ενώ σπουδαίοι και πολύτιμοι είναι οι θησαυροί και τα κειμήλια των μοναστηριών, με εικόνες, σπάνια χειρόγραφα και ιερές λειψανοθήκες.
Το Άγιον Όρος διοικείται από την Ιερή Κοινότητα με έδρα τις Καρυές. Η είσοδος πραγματοποιείται μόνο από τη θάλασσα, από το λιμανάκι Δάφνη και την προβλήτα της Μονής Ιβήρων. Η προσέγγιση γυναικών στη χερσόνησο του Άθω απαγορεύεται ρητά. Οι γυναίκες που το επιθυμούν επιτρέπεται να κάνουν τον περίπλου της, χωρίς όμως να αποβιβαστούν.
INFO
Χρήσιμα τηλέφωνα:
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας 2313 319877
Αντιπεριφέρεια Θεσσαλονίκης 2313 319501-2
Αντιπεριφέρεια Ημαθίας 23310 22310
Αντιπεριφέρεια Κιλκίς 23413 50100
Αντιπεριφέρεια Πέλλας 23813 51201
Αντιπεριφέρεια Πιερίας 23513 51260
Αντιπεριφέρεια Σερρών 23213 50300
Αντιπεριφέρεια Χαλκιδικής 23710 22269
Δήμος Θεσσαλονίκης 2310 877900
Δήμος Βέροιας 23313 50500
Δήμος Έδεσσας 23813 50701
Δήμος Κατερίνης 23513 50400
Δήμος Κιλκίς 23413 52100
Δήμος Πολυγύρου 23713 50701
Δήμος Σερρών 23210 83600
Άμεση Δράση 100
Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης 2310 388000
Γενική Επιθεώρηση Αστυνομίας Βορείου Ελλάδας 2310 550986
Κέντρο Άμεσης Βοήθειας 166
Πυροσβεστική Υπηρεσία 199
Εφημερεύοντα νοσοκομεία, ιατροί, φαρμακεία 14944
Αεροδρόμιο «Μακεδονία» (πληροφορίες) 2310 473212
Λιμεναρχείο Θεσσαλονίκης 2310 531504-5
Τουριστική Αστυνομία 2310 8611611
Σύνδεσμος Τουριστικών Πρακτόρων 2310 533069
Συνοριακοί Σταθμοί
Εύζωνοι 23430 51227
Δοϊράνη 23410 97097
Νίκη 23850 45560
Προμαχώνας 23230 41241
Χιλιομετρικές αποστάσεις
Θεσσαλονίκη - Αθήνα 514 χλμ
Βέροια: από Θεσσαλονίκη και από Αθήνα 520 χλμ
Έδεσσα: από Θεσσαλονίκη 92 χλμ και από Αθήνα 566 χλμ
Κατερίνη - Θεσσαλονίκη 73 χλμ - Αθήνα 455 χλμ
Κιλκίς - Αθήνα 544 χλμ
Νάουσα - Αθήνα 541 χλμ
Πολύγυρος Χαλκιδικής - Αθήνα 585 χλμ
Κασσάνδρεια Χαλκιδικής - Αθήνα 612 χλμ
Νικήτη Χαλκιδικής - Αθήνα 620 χλμ
Σέρρες - Αθήνα 594 χλμ
thousandnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου